بسمه تعالي

از سال 1365 شركت تيم هاي دانش آموزي در المپيادهاي جهاني با كسب يك مدال برنز رياضي شروع شد و به مرور در رشته هاي فيزيك ، شيمي ، كامپيوتر ، نجوم و ادبيات ادامه يافت . هر ساله مرحله اوّل المپيادهاي علمي ، در بهمن ماه براي كليه علاقمندان در سطح كشور برگزار مي شود و در هر رشته حدود 700 نفر به مرحله دوّم كه در ارديبهشت ماه برگزار مي گردد راه مي يابند. از مرحله دوّم نيز در هر رشته حدود 40 نفر به مرحله اردوي تابستاني راه مي يابند كه توسط اساتيد باشگاه دانش پژوهان جوان ، يك دوره ي فشرده آموزشي طي مي نمايند. در پايان اين دوره به تعدادي از دانش آموزان برتر (بين 8 تا 12 نفر بسته به رشته مربوطه و جمعاً 50 نفر) مدال طلاي كشوري اعطا مي گردد كه اين عده از شركت در كنكور سراسري معاف مي باشند. دانش آموزاني نيز كه مدال نقره يا برنز دريافت نموده اند به ميزان 10./. به تراز نمره كنكور سراسري آنان افزوده مي گردد . دارندگان مدال طلا نيز يكسال در باشگاه دانش پژوهان جوان آموزش مي بينند تا حدوداً نيمي از آنان در قالب تيم هاي المپياد جهاني اعزام گردند.
 
 
فرصت هاي المپياد هاي علمي
 
1-المپيادهاي علمي علوم پايه كه در سطح دبيرستان هاي كشور برگزار مي گردد ، فرصت مناسبي براي احياء فراگيري علوم پايه از سن نوجواني است، كه از زيرساختهاي توسعه علمي هر كشور به حساب مي آيد و رشد و نوآوري در صنايع بدون تعميق آن ممكن نمي باشد.
 
2-پر كردن اوقات فراغت دانش آموزان مستعد به كمك آموزش علوم پايه بسيار مناسب است. كتاب هاي درسي به هيچ وجه اغنا كننده فراگيران باهوش نمي باشند. لذا براي جلوگيري از بطالت وقت و يا جايگزينهاي نامناسب ، بهتر است از فرصت المپيادهاي  علمي استفاده گردد.
 
3-فراگيري يك رشته از دروس اختصاصي ، به موفقيت در كنكور سراسري دانش آموزان كمك شاياني مي نمايد. خصوصاً اينكه كنكور همه ساله به سمت مفهومي شدن پيش مي رود.
 
4-آشنايي با دبيران المپيادي كه عموماً دارندگان مدالهاي كشوري و جهاني مي باشند، الگوهاي مناسبي جهت تحصيل و هدفداري در زندگي به دانش آموزان مي بخشد.
 
5-افزايش توان يادگيري در تمركز ، پشتكار و سختكوشي از فوايد عمومي ، آموزش دروس المپيادي است كه الگوهاي مناسب يادگيري را فراهم مي آورد.
 
 
تهديدهاي المپيادهاي علمي
 
1-سوق دادن دانش آموزان متوسط به سوي فراگيري المپيادهاي علمي به صورت افراطي جهت كسب مدال و نشان براي مدرسه ، بدون توجه به سرنوشت كنكور دانش آموزان و امكان ادامه تحصيل در رشته مورد علاقه شان.
 
واقعيت اينست كه مهارت هدايت تحصيلي دانش آموزان المپيادي كاري دشوار است و جذبه المپياد بگونه اي است كه گاه دانش آموز تا مرز ترك تحصيل پيش مي رود و اگر مدرسه مهار دو جانبه اي بكار نگيرد ، ضررهاي جبران ناپذيري به تحصيل دانش آموز وارد مي شود.
 
2-عدم علاقه به فراگيري دروس، خصوصاً دروس عمومي ، تهديدي براي دانش آموزان المپيادي است . بايد مشاوران و مديران مدارس كنترل مستمري براي حداقل هاي آموزشهاي اينگونه دروس داشته باشند تا مبادا در صورت عدم موفقيت در المپياد، از كنكور باز نماند.
 
آنگونه كه هم اكنون برخي مدارس ، مبتلاي به اين بدفرجامي شده اند.
 
3-ايجاد بي نظمي در نظام آموزش مدرسه به جهت زمانهاي پراكنده تدريس و فرصت مطالعاتي دانش آموزان ، از ديگر تهديدها به شمار مي رود.
 
در صورت نداشتن قدرت كنترل سيّال مديريت ، اين بي نظمي ها ، صدمه زيادي به ساختار نظامت و فرهنگ مدرسه وارد مي نمايد.
 
4-بي توجهي دانش آموزان به مشاركت در فعاليتهاي گروهي ، از ديگر آفات اختصاص وقت، به فراگيري المپيادهاي علمي مي باشد.
 
بايد حداقل هاي مشاركت اينگونه دانش آموزان در فعاليتهاي فرهنگي و گروهي ورزشي تأمين گردد تا از يك بعدي شدن آنان جلوگيري شود.
 
اين گونه تهديدها ، بعلاوه هزينه بالاي آموزشهاي المپيادها ، باعث شده است اغلب مدارس توانمند، از راه اندازي اين دوره در مدارس خود طفره بروند و از مزاياي آن بي بهره شوند.
 
واقعيت اين است كه موفقيت تيم هاي دانش آموزي جمهوري اسلامي ايران در مجامع جهاني مرهون تلاشهاي مدارسي است كه عليرغم تهديدهاي فوق فرصت آموزشي دروس المپيادي را از دانش آموزان خود دريغ نمي كنند.
 
كشورهاي توسعه يافته مانند روسيه، چين و ... سالهاي متمادي ، آموزش المپياد را در  مدارس خود جدي مي گيرند تا بتوانند رتبه هاي جهاني خود را حفظ نمايند.
 
مدارس پيشرو ايران بايد بتوانند با كنترل تهديدها ، جايگاه جهاني ايران را در المپيادهاي علمي ارتقاء بخشند.
 

سعد حجاریان کاشانی