صفحه اصلی
معرفی رشته های دانشگاهی
رشته ها
مطالعه اين بخش براي دانش آموزاني که در شهرها و در کوچه پس کوچه هاي شهرهاي بزرگ فقط ساختمان ديده اند و بس و در دوره دبيرستان شايد براي يکبار هم به در ورودي يک معدن برده نشده اند بسيار عجيب است. نمي توان آنچه را يک معدنچي لمس کرده براي شما به خوبي بيان کرد گرچه همه گرايش هاي معدن منجر به کار در داخل تونل هاي تاريک و طولاني معادن نمي شود ولي به هر حال سعي داريم تا پايان کار بعضي از رشته ها را براي شما بيان کنيم.
خيلي مهم است که شما چه نگاهي به اين رشته داريد و چگونه اين آمادگي را در خود ايجاد کرده ايد که رشته معدن را انتخاب مي کنيد ولي به هر حال بسياري از مديران کشور ما موفقيت خود را پس ذخائر عظيم و معادن غني کشور ما کسب کرده اند. استخراج کاني ها از معادن و تبديل آنها به فلزات يا مواد ارزشمند ديگر و استفاده از آنها در داخل يا خارج کشور تمامي فرايند اين بخش بزرگ اقتصادي است. نمونه برداري هاي سطحي و نقشه هاي ماهواره اي در تشخيص ذخاير معادن و يا شناسائي معادن نقش اساسي ايفا مي کنند. مهندسي معدن با رشته هاي زمين شناسي شيمي، جغرافيا ارتباط نزديک دارد و دانش آمزي که اين رشته را انتخاب مي کند بايد در دروس فيزيک و رياضي پايه قوي داشته باشد.
در رشته مهندسي معدن، به دليل غني بودن خاك كشور از مواد معدني، زمينه‌هاي مختلف كاري، به خصوص در مناطق خارج از شهر، فراهم است. در اين رشته مهندسان هر دو گرايش با همكاري يكديگر مي‌توانند موفق باشند. مثلاً براي استفاده از يك معدن مس، ابتدا مهندسين اكتشاف با تهيه نقشه و انواع نمونه از خاك و جنس سنگ منطقه، به تعيين دقيق محل معدن مي‌پردازند. ضمناً مهندسين اكتشاف، بررسيهاي لازم را در زمينه‌هايي همچون اقتصادي بودن بهره برداري از معدن و. . . انجام مي‌هند.
سپس مهندسين استخراج با استفاده از فنون آتشباري و حفاري، اقدام به حفر تونل‌هاي زير زميني و استخراج مواد به روشهاي مختلف مي نمايند. البته در مواردي ممكن است فقط نياز به استخراج مواد از معادن روباز باشد. با پيشرفتهاي علم مهندسي معدن مي‌توان با استفاده از نقشه‌هاي ماهواره‌اي و نمونه برداري هاي سطحي، پي به وجود معادن و ذخاير موجود در اعماق زمين برد و نسبت به استخراج آنها اقدام كرد.
در رشته مهندسي معدن، به دليل غني بودن خاك كشور از مواد معدني، زمينه‌هاي مختلف كاري، به خصوص در مناطق خارج از شهر، فراهم است. در اين رشته مهندسان هر دو گرايش با همكاري يكديگر مي‌توانند موفق باشند. مثلاً براي استفاده از يك معدن مس، ابتدا مهندسين اكتشاف با تهيه نقشه و انواع نمونه از خاك و جنس سنگ منطقه، به تعيين دقيق محل معدن مي‌پردازند. ضمناً مهندسين اكتشاف، بررسيهاي لازم را در زمينه‌هايي همچون اقتصادي بودن بهره برداري از معدن و. . . انجام مي‌هند.
سپس مهندسين استخراج با استفاده از فنون آتشباري و حفاري، اقدام به حفر تونل‌هاي زير زميني و استخراج مواد به روشهاي مختلف مي نمايند. البته در مواردي ممكن است فقط نياز به استخراج مواد از معادن روباز باشد. با پيشرفتهاي علم مهندسي معدن مي‌توان با استفاده از نقشه‌هاي ماهواره‌اي و نمونه برداري هاي سطحي، پي به وجود معادن و ذخاير موجود در اعماق زمين برد و نسبت به استخراج آنها اقدام كرد.
آمار
بايد براي کمتر دانش آموز دبيرستان سوال باشد که موضوع رشته آمار چيست؟ نام گذاري بعضي از رشته ها به قدري واضح و آشکار است که با نام بردن از اسم آن توضيح کاملي از تمام رشته بدست مي آيد. رشته آمار روش هاي جديد و اصول اساسي آمارگيري را مورد بحث و مطالعه قرار مي دهد. از دوران دبستان که به اردو رفته ايد با اين کلمه که مي خواهيم آمار بگيريم همه جمع شوند آشنا شده ايد. آمار بيانگر کميت است براي برنامه ريزي کيفي و با کيفيت، امروزه نقش آمار در برنامه ريزي آنقدر مهم است که بسياري از امور متوقف مي شوند تا آمار آن بدست آيد.
روش هاي آمارگيري متنوع و ارائه آن ها به صورت هاي متعددي گسترش يافته. در کشور ما آنچه رو به پيشرفت است توجه به آمار است و آنچه هنوز به آن دست نيافته ايم آمارهاي قطعي، واحد و قابل استناد است به هر حال رشته آمار که مرکز جذب فارغ التحصيلانش مرکز آمار ايران است در حوزه هاي مختلف با فاکتورها و سوالات متفاوت نحوه آمارگيري علمي را آموزش مي دهد.
دانشجوياني که اين دوره آموزشي را طي مي‌کنند پس از فراغت از تحصيل تواناييهاي زير را دارند.
کليه دروس آمار، احتمال، دوره رياضي متوسطه آموزش عمومي را تدريس نمايند.
توانايي ادامه تحصيل را داشته و بتوانند با رعايت ديگر ضوابط گزينش وارد دوره کارشناسي ارشد و رشته‌هاي بالاتر تخصصي گردند.
توانايي تجزيه و تحليل آماري مسائل اقتصادي و صنعتي را دارا ميباشند.
در برنامه‌ريزي صحيح علمي و حل مسائل مربوط به آنها توانايي دارند.
آمادگي براي برخورد با مسائل خاص آماري و حل مشکلات ناشي از آنها را دارا ميباشند.
اهميت اين دوره جهت تربيت افراد آزموده براي سازمانهايي از قبيل برنامه و بودجه مرکز ايران و مراکز صنعتي و پزشکي و غيره که در جهت استقلال اقتصادي و خود کفايي صنعتي جامعه اسلامي ضورت دارد بيش از پيش احساس ميشود.
تذکر:
تطبيق دانشجويان فعلي دوره کارشناسي آمار مي‌توانند با برنامه قبلي مانده واحدهاي درسي خود را بگذرانند و فارغ‌التحصيل شوند ولي اگر شوراي آموزشي موسسه مربوطه موافق باشند اين دانشجويان مي‌توانند توسط موسسه مربوطه دروس گذارنده خود را با برنامه جديد انطباق داده و بر طبق برنامه جديد ادامه تحصيل دهند.
رياضيات
رياضيات يکی از قديمی ترين شاخه های علوم است هدف از ايجاد اين رشته که منطق خاص خود را دارد. پرورش سه گروه است:
افرادی که می خواهند در آينده رياضيدان بشوند.
افرادی که قرار است به عنوان دانش آموخته رياضی، نياز صنايع و موسسات گوناگون به رياضيات کاربردی را رفع کنند.
افرادی که قرار است تعليمات عمومی در رياضيات ببينند و به خدمت فرهنگی و تدريس در مدارس اشتغال ورزند. رياضيات در چند قرن اخير پيشرفت بسيار زيادی کرده است و هر روز شاخه های جديدی بدان اضافه می شود که آن را گسترده تر می کند بهتر است دانش آموزان قبل از ورود به دانشگاه، تبحر کافی در دروس رياضيات دبيرستان کسب کنند و در محدوده آن دروس مسائل زيادی حل کرده باشند.
عمده کساني که در رشته رياضي به تحصيل دانشگاهي ادامه مي دهند استادان و پژوهشگران رياضي آينده کشور خواهند بود اين دسته از افراد همان هايي هستند که در کنار ديگر مجموعه هاي علمي کشور براي سرافرازي ملت ايران تلاش می کنند از ديگر کارهاي اين رشته برطرف ساختن نيازهای مؤسساتي است که به رياضيات کاربردي احتياج دارند مانند موسسات فني، کشاورزي، برنامه ريزي و مالي.
ساختمانهای بتونی
در بين مصالح ساختماني هيچ عنصري زنده تر از بتون نيست . در گفتگوهاي روزمره مورد استفاده قرار مي گيرد . مسابقات جهاني و ساختمانهاي بتني از رشته هاي مهم بخش ساختمان سازي و سد سازي است. دوره کاردانی ناپیوسته اجرای ساختمانهای بتنی دوره ای است که در قالب نظام آموزشها و بر پایه آموزشهای شاخه کار دانش طراحی گردیده و هدف این برنامه تربیت کاردان اجرای ساختمانهای بتنی می باشد که منجر به کسب مهارتهای عمیق تر در ابعاد فنی ساختمانهای بتنی می شود.
با توجه به اینکه در فعالیتهای ساختمانی در کشور نیاز مبرم به تربیت نیروی انسانی کارآمد احساس می شود و همچنین با توسعه روزافزون تکنولوژی ساختمانهای بتنی در انجام پروژه های عمرانی ضرورت دارد، نیروهای ماهر که تسلط کافی و شناخت عمیق در این تخصص را داشته باشند در سطح کاردانی تربیت شود، لذا برنامه کاردانی ناپیوسته اجرای ساختمانهای بتنی طراحی شده است.
ضوابط و شرایط پذیرش:
• دارابودن مدرک دیپلم رشته ساختمان شاخه کار و دانش (بتن ریزی)
تبصره: سایر دیپلمه های مرتبط مشروط به گذراندن دروس جبرانی
داشتن شرایط عمومی
قبولی در آزمون سراسری
طول دوره و شکل نظام:
طول دوره کاردانی ناپیوسته اجرای ساختمانهای بتنی حداقل 2 سال است و کلیه دروس آن در مدت حداقل 4 نیمسال ارائه می شود. طول هر نیمسال تحصیلی 16 هفته می باشد.
هر واحد نظری معادل 16 ساعت،-
هر واحد آزمایشگاهی معادل 32 ساعت
هر واحد کارگاهی معادل 32 ساعت می باشد.
دروس آزمایشگاهی و کارگاهی یک واحدیمی تواند به ترتیب 32 و 64 ساعت افزایش یابد.
نقش و توانایی فارغ التحصیلان:
• همکاری در تهیه نقشه های سازه ساختمانهای بتنی
• اجرای قالب های مختلف ساختمانهای بتنی
• اجرای آرماتوربندی ساختمانهای بتنی
• اختلاط و تولید بتن و انواع فرآورده های آن
• اجرای عملیات بتن ریزی و نگهداری آن
• سرپرستی گروه های مختلف بتن ریز
• قالب بند و آرماتوربند
• نظارت بر اجرای عملیات بتن ریزی
مشاغل قابل احراز:
• کاردان اختلاط و تهیه بتن
• کاردان بتن ریز
• کاردان قالب بند
• کاردان آرماتوربند
• ناظر اجرای عملیات پروژه های بتنی کوچک
شهرسازی
توسعه شهرنشيني و رشد شهرها و شهرگرايي در سده اخير، روز به روز به مسايل شهري ابعاد جديدتري بخشيده است. امروزه مراقبت و هدايت توسعه شهري و ساماندهي مناطق پيرامون شهري از اهميت ويژه اي برخوردار گشته است.
طي دهه هاي 1335- 1375 تعداد شهرهاي ايران سه برابر شده و پيش بيني مي شود که در سال 1400 شمسي اين تعداد باز هم دو برابر گردد. تداوم اين روند در آينده، مراقبت و هدايت توسعه هاي شهري را در دستور کار قرار داده و بر تربيت نيروي انساني آگاه و کارآ در سطوح مختلف شهرسازي تأکيد مي کند.
با توجه به اين واقعيات، حرفه شهرسازي در مقطع کارشناسي به عنوان تخصصي ميان رشته اي با تمام زمينه هاي علمي پايه اي و اصلي شهرسازي در تحصيلات دانشگاهي معنا مي يابد. در اين مقطع تقويت مهارت هاي فني و کاربردي و همچنين آماده سازي زمينه براي دوره تحصصي کارشناسي ارشد شهرسازي و تربيت نيروي انساني کارا در سطوح مختلف اجرايي کشور در دستور کار قرار مي گيرد.
آموزش در دوره کارشناسي شهرسازي زمينه اي مناسب براي ساماندهي و هدايت توسعه و حفاظت و بهره وري از منابع موجود و بالقوه محيطي در نقاط شهري را فراهم مي آورد. تأسيس اين دوره ضمن تحول و ارتقاء کيفي آموزش تخصصي دوره هاي کارشناسي ارشد ناپيوسته شهرسازي، دگرگوني کيفي در آموزش دوره هاي دکتري شهرسازي را نيز فراهم کرده و مايه توسعه فني و علمي شهرسازي در جهت همگامي با رشد و تحول کشور خواهد گرديد.
کارشناسي شهرسازي عبارت از مجموعه آگاهي علمي، فني در سطح آموزش هيا عمومي حرفه شهرسازي است. دانش آموختگان اين دوره قدرت اجرايي طرح سکونتگاه هاي شهري و يا در حال شهري شدن را در چارچوب آموزش هاي خود دارا بوده و آمادگي لازم را در تهيه طرح هاي شهري با گروههاي تخصصي خواهند داشت. اين فارغ التحصيلان همچنين با کسب آگاهي ها و مهارت هاي علمي- فني، در تهيه طرح هاي شهري همکاري فعال داشته و شرايط لازم و پايه اي را براي ورود به دوره هاي تحصيلات تکميلي شهرسازي واجد خواهند بود.
دوره کارشناسي شهر سازي در پي تحقيق بخشيدن به موارد زير است:
گسترش دانش و مهارت شهرسازي به منظور تربيت نيروي انساني آگاه و کارآ که بتواند در خدمت رشد و تحول همه جانبه کشور قرار گرفته و نظارت و مراقبت بر توسعه پايدار شهري براساس طرحهاي مصوب را بر عهده گيرد.
تربيت کارشناساني که بتوانند رابطه مناسب بين برنامه هاي اجتماعي- اقتصادي و توسعه اي را در اجراي طرحهاي شهري فراهم آورند و بر اجراي طرحها و برنامه هاي توسعه نظارت نموده و در ارتقاء کيفيت و کارآيي محيط هاي شهري موثر افتند.
3) زمينه هاي علمي و فني دوره هاي تخصصي شهرسازي را تقويت کرده و کارشناسي ارشد گرايش برنامه ريزي شهري و طراحي شهري را به سوي حرفه اي تر شدن سوق دهند.
شهر سازي در عين تخصصي بودن، داراي خصلت ميان رشته‌اي است و با زمينه‌هاي گوناگون در سطوح روستائي، شهري و منطقه‌اي از يكسو و سطوح فني و انساني و محيطي از ديگر سو در ارتباط مي‌باشد.
كارشناسان شهرسازي مي‌توانند در فرايند ساماندهي و بهبود فضاهاي زيستي و محيطهاي زندگي نقش مؤثر داشته، با ارائه طرحهاي مختلف در مديريت طرح و برنامه‌ريزي و اجراي اين فضاها مشاركت نمايند.
اين كارشناسان نسبت به آموخته‌هاي خود قادر به تهيه طرح و برنامه براي مناطق شهري و روستائي بوده، عملا در فرايند شهرسازي نقش و وظيفه حرفهاي خويش را ايفا خواهند كرد.
كارشناسان شهرسازي با توجه به آموخته‌هاي خود مي‌توانند در نهادهاي مختلف شهرسازي مانند دفاتر شهرسازي و فني شهرداري‌ها ، دفاتر فني وزارت كشور، ادارات كل مسكن و شهرسازي، دادگستري، دفاتر فني جهاد كشاورزي و بنياد مسكن انقلاب اسلامي ، دفاتر مهندسين مشاور شهرسازي و ساير نهادهاي مربوط با اجراي طرحهاي شهري كشور به كار بپردازند.
دانش آموختگان اين دوره قدرت اجرايي طرح سكونتگاه هاي شهري و يا در حال شهري شدن را در چهار چوب آموخته‌هاي خود دارا هستند و آمادگي لازم را در تهيه طرحهاي شهري با گروههاي تخصصي خواهند داشت.
اين رشته ارتباط نزديك با برخي از رشته‌هاي مهندسي بخصوص رشته‌هاي معماري، عمران، مكانيك (تاسيسات) و همچنين علوم اجتماعي، روانشناسي، جامعه شناسي، اقتصاد و... دارد.
عملیات پترو شیمی
دير زماني است كه ديگر نفت يك كالاي اقتصادي نيست ، يك كالاي سياسي به تمام معنا شده است هر خبر سياسي اجتماعي به اين طلاي ارزشمند اثر مي گذارد و اهرم قدرتي است عليه يا به نفع كشور نفت خيز ايران به دليل تحريم هاي دو دهه گذشته توانسته به قابليت هاي مختلفي دست يابد كه افزايش ارزش افزوده نفت كه منجر به توليد مواد پتروشيمي و در نهايت صادرات آن است يكي از آنهاست.
امروزه كمتر استاني است كه از نعمت پالايشگاه محروم باشد. رشد قابل توجه توليد مواد پتروشيمي و صادرات آن به طور طبيعي نيازمند كارشناسان خبره اي كه در رشته هاي مختلف مشغول خدمت شوند . يكي از آن رشته ها عمليات پتروشيمي است. دوره کاردان فنی عملیات پتروشیمی یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن تربیت کاردان فنی جهت بهره برداری از واحدهای صنایع پتروشیمی و سایر واحدهای تولیدی صنایع شیمیایی مربوطه در زمینه تولید اسیدها، بازها و نمکهای معدنی و آلی، کودهای شیمیایی، منومرها و سایر ترکیبات مشابه پتروشیمی می باشد.
طول متوسط دوره آموزشی در دوره کاردانی عملیات پتروشیمی 2 سال است و نظام آموزشی آن مطابق آئین نامه مصوب شورایعالی برنامه ریزی واحدی است، زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری 17 ساعت و از نوع آزمایشگاهی 34 ساعت و از نوع آزمایشگاهی و کارگاهی 51 ساعت و هر ماه کارآموزی معادل یک واحد محسوب می گردد
فارغ التحصیلان این دوره در واحدهای صنایع شیمیایی بویژه صنایعی که از هیدروکربن ها بعنوان ماده اولیه استفاده می کنند، از قابلیت های زیر برخوردارند:
- بهره برداری روزمره از واحدهای تولیدی صنایع شیمیایی در شرایط مطلوب فنی زیر نظر کارشناسان بهره برداری.
- شناخت لازم از سایر قسمتهای واحدهای تولیدی
- برنامه ریزی و نظارت بر فعالیت کارگران ماهر و انتقال معلومات فنی به آنها.
فتوگرامتری
با توجه به ضرورت انجام برنامه های عمرانی در سطح کشور و اجرای صحیح این برنامه برمبنای طرح و نقشه، وجود افرادی کاردان در زمینه تهیه نقشه های اجرایی اساس قید مقیاس ضروری به نظر می رسد و به این اساس تشکیل دوره های آموزشی در زمینه تهیه نقشه های عمرانی جزء اهداف گروه برنامه ریزی فنی و مهندسی ستاد انقلاب فرهنگی قرار گرفت و از سال1359 فعالیت و برنامه ریزی در این زمینه آغاز شد و پس از بررسی وضع نظام آموزشی گذشته و نقائص آنها و همچنین نیاز کشور در زمینه کارهای اجرایی و نقشه برداری این برنامه تهیه و تدوین شده و به مرحله اجرا گذاشته شد.
مجموعه آموزشی فتوگرامتری یکی از چهار رشته عملیات نقشه برداری است که برنامه های آموزشی آنها جداگانه تحت عناوین زیر تهیه و تدوین یافته است. نقشه برداری و ژئودزی ، فتوگرامتری - کارتوگرافی و هیدروگرافی و هدف از تشکیل این دوره ها بالابردن مهارت عملیات، کاردانی و افزایش دانش تئوری خاص این رشته و قدرت نسبی، تفکر، استدلال، تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم مربوط در دانشجویان این رشته است بطوریکه بتوانند ارتباط نسبی این رشته را با سایر رشته های وابسته استنباط نمایند. فتوگرامتری نقشه برداری هوایی و عکس برداری ازمحیط های عمرانی است.
به طور کلی شاخه های مختلف نقشه برداری هر یک مبنای عملیات عمرانی است و فعالیت در هر یک از رشته های کمیته عمران مستلزم داشتن نقشه است از این رو شاخه سرویس دهنده کلیه طرحهای عمرانی در کشور بوده و ارتباط زیادی با مجموعه های کمیته عمران دارد.
اهمیت این رشته با توجه به نحوه تهیه نقشه از طریق فتوگرامتری سرعت زیاد و هزینه کمتر و مقایسه دقت این روش در نقشه برداری با سایر روش های دیگر واضح و روشن است.
طول دوره کاردان فنی فتوگرامتری 2 سال است و نظام آموزشی آن واحدی است و تابع مصوبات آموزشی ستاد انقلاب فرهنگی است کل دروس در 4 ترم ارائه می شود و طول هر ترم 18 هفته معادل یک نیمسال تحصیلی است زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری یک ساعت، عملی و آزمایشگاهی 2 ساعت و کارگاهی 3 ساعت و کارآموزی و کارورزی 4 ساعت است.
جهت آشنایی دانشجویان جدید با عملیات فتوگرامتری لازم است قبل از شروع دوره بمدت یک هفته بازدیدها و برنامه هایی بعنوان دوره شناخت کار از طرف دانشگاهها ارسال گردد.
فارغ التحصیلان این رشتهبعنوان کاردان فنی ( تکنیسین ماهر ) کارایی و مهارت عملی لازم برای انجام فعالیت های فتوگرامتری در مراحل مختلف آن از مثلث بندی هوایی تا تهیه نقشه را دارند.
این افراد با توجه به تخصص و کارآیی که دارند می توانند بعنوان اپراتورهای دستگاهی ماهر برای انجام مثلث بندی و تبدیل عکس به نقشه در هر سازمان و اداره دولتی و ارگانها یا بخش خصوصی که مجهز به دستگاههای فتوگرامتری باشد مشاغل را احراز نمایند.
فيزيك
فيزيك، علم ماده و انرژي است. پديده‌هاي اطراف ما از قوانين خاصي تبعيت مي‌كنند كه در ابتدا ناشناخته‌اند. سعي بر فهم اين قوانين و روابط بين آنها، دامنه وسيع علم فيزيك را نمايان مي‌سازد. در قديم، متخصصين پيرامون تمام مسايل مورد علاقه‌شان درباره جهان ماده انديشه مي‌كردند، ليكن امروزه تحقيقات پايه، سمت و سوهايي خاص يافته كه بيشتر در خدمت فن‌آوري (تكنولوژي) جديد است و غالباً اين جهت‌ها توسط سياستمداران و صاحبان صنايع نوين تعيين مي‌شوند. علوم پايه از جمله فيزيك، به لحاظ ماهيتشان كه شناخت جهان واقع است، و به خاطر كاربردشان در زندگي روزانه بشري صاحب ارزش هستند.
در كتاب آسماني ما مسلمانان، به تعقل و تفكر در مورد عالم طبيعت بارها تاكيد شده و در هيچ جا بر غیر كاربردي بودن اين تفكرات تصريح نگشته است. همچنين نمي‌توان ادعا كرد كه نظريه‌اي صرفاً محض و بدون كاربرد خواهد ماند، چنان‌كه «هرتز» وقتي مقاله خود را در مورد امواج مي‌نويسد، اشاره مي‌كند كه « به نظر من » اين مقاله بيشتر به درد درست كردن اسباب بازي براي كودكان مي‌خورد تا يك كار علمي» اما دنياي امروز مخابرات، مديون زحمات چند ده سال پيش «هرتز» است.
از طرف ديگر بايد به اين نكته نيز توجه داشت كه فراوانند موضوعاتي در فيزيك كه هم جايگاه غني فكر و انديشه‌اند و هم نتايج آنها بسيار به حال بشريت سودمند است، اما نكته اساسي در تعريف فيزيك اين است كه بپذيريم كاربرد كوتاه مدت و سريع محصولات « علم فيزيك » الزامي نيست. يك فيزيكدان بايد اصول و قوانين حاكم بر پديدة فيزيكي را استخراج كند، با فرمول، رابطه و مثال، آنها را به بند قاعده در آورد و با آزمايش، درستي نظريه‌اش را اثبات كند. به اين دليل، تقسيم بندي فيزيك به دو بخش فيزيك محض و فيزيك كاربردي، به طور اصولي، تقسيم بندي صحيحي نيست.
در تمام دنيا فيزيك را به دو شاخه فيزيك نظري و فيزيك تجربي تقسيم بندي مي‌كنند. به خاطر وسعت دامنه علم فيزيك عده‌اي از متخصصين، از نتايج كارهاي آزمايشگاهي، تخيلات و تفكرات جامعه علمي بشر استفاده كرده، نظريه پردازي مي‌كنند عمده فعاليتشان، كار با فرمول و رابطه و محاسبات است (فيزيك نظري(
عده‌اي ديگر در آزمايشگاههاي ساده يا پيچيده فيزيك، حالات مختلف يك پديده فيزيكي را بررسي مي‌كنند، پيش‌بيني نظريه‌هاي گوناگون را مورد مطالعه قرار مي‌دهند و صحت و سقم يك نظريه را در حدود دقت آزمايش در آزمايشگاه تعيين مي‌كنند (فيزيك تجربي، فيزيك علمي، فيزيك آزمايشگاهي(
مي‌توان گفت كه تمام فارغ‌التحصيلان فيزيك در مقطع كارشناسي، مجبور به تدريس در مدارس هستند يا جذب مشاغلي خارج از رشته خود مي‌شوند. فارغ‌التحصيلان كارشناسي ارشد غالبا جذب كادر هيات علمي دانشگاههاي آزاد اسلامي مي‌شوند. فارغ‌التحصيلان دوره دكتري نيز بيشتر جذب تدريس در دانشگاههاي دولتي مي‌گردند. البته در تمام مقاطع گفته شده، عده‌اي معدود نيز جذب مراكز همچون مركز تحقيقات فيزيك نظري و رياضيات، سازمان انرژي اتمي، مخابرات، پژوهشگاه مواد و انرژي، صنايع توليد فيزيك نوري، نيروگاه انرژي اتمي بوشهر، بخشهاي تحقيقاتي صنايع دفاع( مثل صا ايران) صنايع توليد و وسايل آزمايشگاهي و... مي‌شوند.
بدون هيچ ابهامي بايد گفت كه موقعيتهاي كاري فارغ‌التحصيلان فيزيك، بر خلاف رشته‌هاي مهندسي، تعيين شده و مشخص نيست و يكي از مشكلات بزرگ دانشجويان فيزيك در حال حاضر ، نداشتن شغل در آينده است.
کاردان الکترونیک هواپیما
امروزه صنعت هواپيمايي همانند صنعت خودرو سازي روال عادي خود را طي مي كند و با قدمتي كه پيدا كرده ، هواپيما را به وسيله اي روزمره براي جابجايي مسافر و كالا تبديل نموده است به موازات همين اتفاق تنوع خدمات و بكارگيري افراد در اين صنعت نيز هر روز رو به رشد و توسعه است كه يكي از اين رشته ها كارداني تعمير و نگهداري هواپيما مي باشد . مجموعه کاردان الکترونیک هواپیمایی یکی از مجموعه های آموزش عالی در دانشکده هواپیمایی کشوری می باشد که هدف آن تربیت افراد کاردان در زمینه های الکترونیک، مخابرات، کمک ناوبری و ... بوده و در تدوین برنامه درسی رعایت موارد زیر در نظر گرفته شده است:
الف- رعایت دستورالعملها و مقررات سازمانها بین المللی هواپیمایی کشوری (ایکائو) در امور هوانوردی.
ب- برنامه های آموزشی گروه فنی مهندسی (کمیته تخصصی برق) شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری.
ج- تجربیات کشورهای پیشرفته در صنعت هواپیمایی.
د- نیاز سازمان هواپیمایی کشوری.
2- طول دوره و شکل نظام:
طول دوره مجموعه کاردانی الکترونیک هواپیمایی 5/2 سال است و برنامه درسی آن 5 ترم ارائه می شود و طول هر ترم برابر 17 هفته معادل یک و نیم سال تحصیلی است.
ساعت تدریس هر واحد نظری 17 ساعت و هر واحد عملی 34 ساعت و هر واحد کارگاهی 51 ساعت است.
کاردان الکترونیک هواپیماکسی است که اطلاعات و مهارتهای لازم جهت کار در صنعت هوانوردی را در محدوده ای مناسب کسب
کرده و با استفاده از تکنیکها و رهنمودهایی که کارشناسان این رشته ارائه خواهند کرد قادر به انجام مسئولیتهای زیر باشد:
الف- نصب و راه اندازی (در محدوده ای معین) سیستمهای الکترونیکی، مخابراتی و کمک ناوبری
ب- تشخیص عیوب و تعمیر سیستمهای الکترونیکی، مخابراتی و کمک ناوبری و ناوبری
ج- سرویس و نگهداری سیستمهای الکترونیکی، مخابراتی و کمک ناوبری
کاردان فنی شیمی عملیات پالایش
نفت در كشور ما جداي از فرصت هاي فراوان مالي كه بوجود آورده . فرصت هاي شغلي متعددي را خلق كرده كه ارزش اين ماده خدادادي را دو چندان كرده رشته كارداني فني شيمي از جمله رشته هايي است كه نفت بوجود آورنده آن بوده ، مجموعه كارداني فني عمليات پالايش يكي از دوره هاي آموزشي در نظام آموزشي عالي در مقطع كارداني است كه هدف آن تربيت كاردان فني جهت بهره برداري از واحد هاي پالايشگاههاي نفت و گاز و همچنين واحد هاي جانبي از قبيل روغن سازي ، قيرسازي ، پارافين سازي و فرآورده هاي مشابه مي باشد.
اين مجموعه در برگيرنده آموزش فني اهم فرآيندهايي است كه برروي نفت خام يا گاز طبيعي از سرچاه تا توليد فرآورده هاي نفتي از قبيل گاز طبيعي مايع شده- گاز مايع بنزين ، نفت سفيد ، گازوئيل ، روغن ، قير ، نفت كوره ، پارافين و مواد مشابه اعمال ميگردد . اين مجموعه باتوجه به ذخائر عظيم نفت و گاز طبيعي كشور ، برنامه ريزي دولت درجهت توسعه پالايشگاه هاي كشور و همچنين توسعه توليد خوراك صنايع پتروشيميايي موجود و آينده از اهميت ويژه اي برخوردار است.
داوطلبان پس از قبولي در امتحان آزمون و گزينش براي آشنايي با رشته تحصيلي خود و تعيين و تشخيص ميزان علاقه خود طبق برنامه تدوين شده ، دوره شناخت كار را به مدت 12 هفته د رواحد هاي پالايش نفت و گاز ميگذرانند خطوط اصلي كار آموزي شنخت كار به شرح زير است:
آشنايي با طبيعت كار ، آشنايي با خط توليد و وسايل و ابزار كار آشنايي با آزمايشگاه و وسايل اندازه گيري ، آشنايي با اصول ايمني صنعت نفت ، آشنايي با مواد اوليه و محصولات پالايشگاه.
فارغ التحصيلان اين مجموعه در واحدهاي توليدي از قابليت هاي زير برخوردارند:
• بهره برداري روزمره از واحدهاي توليدي پالايش نفت و گاز و ميعان گاز در شرايط مطلوب فني زير نظر كارشناس صنايع پالايش و گاز
• شناخت لازم از ساير بخش هاي پالايشگاه
• برنامه ريزي نظارت برفعاليت كارگران ماهر و احدهاي پالايش و انتقال معلومات فني به آنها
طول دوره آموزشي در مجموعه كارداني فني عمليات پالايش 5/2 سال است و نظام آموزشي آن مطابق آئين نامه مصوب ستاد انقلاب فرهنگي « واحدي » است.
زمان تدريس هر واحد درسي نظري 18 ساعت ، آزمايشگاهي 36 ساعت و كارگاهي 54 ساعت و كارآموزي 72 ساعت در طول يك نيمسال تحصيلي است.
فارغ التحصیلان این دوره تواناییها و قابلیت های زیر را دارا خواهند بود:
بهره برداری از صنایع پالایش موجود وجهه مطلوب از لحاظ فنی و اقتصادی
تطبیق شرایط کیفی و کمی فرآورده های نفتی با تقاضا
برنامه ریزی تولید کوتاه مدت در واحد مربوط
شناخت کامل فعالیتهای کاردان فنی عملیاتهای پالایش در محوطه و اطاق کنترل
برنامه ریزی فعالیت کاردان فنی عملیات پالایش
کاردان فنی عمران کارتوگرافی
مجموعه آموزش کارتوگرافی یکی از چهار رشته عملیات نقشه برداری است نقشه برداری و ژئودزی، فتوگرامتری، کارتوگرافی و هیدرگرافی و یکی از رشته های آموزشی در نظام آموزش عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن بالا بردن مهارت عملیات، کاردانی افزایش آگاهی های خاص این رشته در افراد است که می توانند با کسب قدرت نسبی تفکر ، استدلال تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم مربوط توانایی کار و کارآیی مفید در زمینه رشته را بدست آورند و ارتباط این رشته را با سایر رشته ها استنباط نمایند. کارتوگرافی چاپ و تالیف و تکثیر نقشه های عمرانی است و نقش فعالی در مراحل نهایی تهیه نقشه دارد. نقشه های عمرانی در هر زمینه به یکی از سه طریق نقشه برداری زمینی، نقشه برداری هوایی و نقشه برداری تالیف می شود. فرم خروجی نهایی نقشه برداری زمینی و هوایی پیش نویسهای مدادی است که برای مصرف کنندگان براحتی قابل درک نبوده و باید با پروراندن و تفسیر مناسب اطلاعات با استفاده از علائم، رنگ و قوانین گرافیکی آنها را گویا نموده در نتیجه نقشه از طریق فتوگرامتری و یا نقشه برداری زمینی نیاز به تخصص و مهارت کارتوگراف دارد. از طرف دیگر نقشه های موضوعی از جمله ابزاری است که مورد نیاز متخصصین علوم مختلف می باشد که از آن برای اجرای طرحهای عمرانی استفاده می شود. نهیه نقشه های موضعی با گردآوری و جفت و جور کردن اطلاعات مناسب و موجود تهیه می گردد. انجام چنین فعالیتهایی در حد تخصص و مهارت کارتوگراف است گذشته از اینها کارتوگراف می تواند بعنوان یک نقشه کش ورزیده به رشته های مختلف صنعت که بنحوی با ترسیم و نقشه کشی سر و کار دارند خدمات مفید عرضه نماید.
طول متوسط دوره کاردان فنی فتوگرافی 2 سال است و نظام آموزشی آن واحدی است و تابع مصوبات ستاد انقلاب فرهنگی است کلیه دروس در 4 ترم ارائه می شود طول هر ترم 18 هفته معادل یک نیمسال تحصیلی است زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری یک ساعت و عملی آزمایشگاهی 2 ساعت و کارگاهی 3 ساعت و کارآموزی و کارورزی 4 ساعت است.
جهت آشنایی دانشجویان جدید یا عملیات کارتوگرافی لازم است قبل از شروع دوره به مدت یک هفته بازدیدها و برنامه هایی بعنوان دوره شناخت کار از طرف دانشگاه ها ارائه گردد.
فارغ التحصیلان این رشته به عنوان کاردان فنی ( تکنیسین ماهر ) کارآیی لازم و مهارت عملی را برای انجام فعالیتهای کارتوگرافی در مراحل مختلف از گردآوری اطلاعات و تالیف نقشه تا چاپ و تکثیر نقشه را بدست می آورند.
با توجه به تخصص و کارآئیهای بدست آمده می توانند بعنوان تکنیسین ماهر کارتوگراف برای انجام کارهای مختلف تهیه نقشه در هر سازمان و اداره دولتی و ارگانها یا بخش خصوصی که مجهز به بخش کارتوگرافی، نقشه کشی باشند مشاغلی را احراز نمایند.
نقش و توانایی فارغ التحصیلان
• همکاری در عملیات نقشه برداری از قبیل مترگیری و ژالن گذاری، - مترکشی، ساختمان و نصب علائم و نشانه ها و علامت دادن
• مستند سازی اکیپ های نقشه برداری
• تعیین تجهیزات مورد نیاز نقشه برداری
• اجرای عملیات کارتوگرافی و ترسیم با دست
• انجام خدمات کارهای مقدماتی هیدروگرافی، ژئودزی، کاداستروفتوگرامتری
• نظارت و سرپرستی کارگاههای نقشه برداری
• استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری در نقشه برداری
مشاغل قابل احراز
• نقشه بردار، مسر ( راه ، راه آبی ،کانال آب ، خطوط لوله های گاز، نفت، آب و مسیرهای انتقال نیرو و امثال آن
• کارتوگراف و رسام روش های معمولی، اسکرایبینگ، اتوماسیون
• کاردان مترکشی، ترازیابی،تاکئومتری و نقشه برداریهای ساده
• کاردان نقشه بردار مناطق محدود
• کاردان دستگاههای فتوگرامتری ( آنالوگ، دیجیتال و ... ) و دستگاههای الکترونیکی مربوطه
• کاردان خدمات کارهای هیدروگرافی، عمق یابی،
• اقیانوس شناسی و دستگاههای الکترونیکی مربوطه
• کاردان خدمات ژئودزی کلاسیک، فیزیکال، ماهواره ای و...
کاردانی برق قدرت
هدف از اين دوره تربيت تكنسين در زمينه نصب ، بهره برداري ، نظارت ، نگهداري ، عيب يابي و تعميرات در شكبه هاي توزيع و همچنين پستهاي توزيع فشار قوي (به انضمام تجهيزات مربوطه ) مي باشد. باتوجه به اينكه صنعت آب و برق كشور ، سرمايه گذاريهاي بسيار عظيمي ، چه از نظر تاسيسات و تجهيزات و چه از نظر نيروي انساني متخصص و كارآمد ، در جهت حفظ و رشد خود و ديگر صنايع و نيز تاثير در امور جاري اجتماعي ، اقتصادي مملكت طلب مي كند و از آنجايي كه اين صنعت پيشرفته و پيچيده با استفاده از تكنولوژي مدرن در رسته هاي مختلف داراي تجهيزات بسيار متنوع و افراد متخصص در زمينه هاي مختلف ، طراحي . نصب . اجرا و عمدتا بهره برداري و تعمير و نگهداري مي باشد، لذا ضروري است تا حركت و فعاليت نويني را درجهت نيل به خودكفايي استقلال كشور در اين زمينه آغاز و ادامه داد.
يكي از وجوه مهم و شاخص اين حركت ، تامين تربيت نيروي انساني كارآمد و كار آشنا مي باشد كه با طي آموزشهاي خاص و مورد لزوم در رشته هاي مختلف بتوانند در بدو ورود به اين صنعت وظايف محوله راحتي الامكان بدون نقص و يا بروز زيانهاي آشكار و نهان انجام دهند، لذا در جهت نيل به اين مقصود كميته تخصص برق گروه علمي - كاربردي تشكيل گرديده و براي تربيت نيروي انساني ماهر مورد نياز صنعت آب و برق اقدام به برنامه ريزي جهت تشكيل دوره هاي بلند مدت و كوتاه مدت نموده است كه برگزاري دوره هاي بلندمدت كاربردي (كارداني و كارشناسي )از اين نوع مي باشد.
هدف اين رشته تربيت تكنسين متخصص جهت بهره برداري صحيح از پستهاي فشار قوي و فشار ضعيف و نظارت ،نگهداري ، تعميرات و محاسبه شبكه هاي توزيع كه به مقدار بسيار زيادي در سطح كشور موجودند مي باشد.
اين دوره داراي دو گرايش پست و توزيع مي باشد كه در دروس عمومي ، پايه ، اصلي و تعدادي از دروس تخصصي ، دروسشان يكسان بوده ولي با توجه به سه معيار:
الف)اعلام نياز شركتها (محل خدمت آتي دانشجو)
ب)علاقه دانشجو
ج)استعداد و توانايي دانشجو (نظر استاد راهنما ، معدل(
در يكي از گرايشها ادامه تحصيل خواهند داد.
طول دوره و شكل نظام:
طول متوسط دوره كارداني برق- قدرت 2 سال است و دروس نظري و عملي آن بصورت واحدي در حداقل 4 ترم ارائه مي گردد و نظام آموزشي آن مطابق آئين نامه مصوب آموزشهاي كارداني در بخش صنعت از نوع آموزشهاي علمي - كاربردي مي باشد.
طول هر ترم 17 هفته آموزش كامل است و زمان تدريس هر واحد نظر ي17 ساعت ازمايشگاهي 51 ساعت و كارگاهي و بازديد 68 ساعت در طول يك ترم است.
قابليتها و تواناييهاي اكتسابي از دوره:
گرايش توزيع
الف) نوسازي
• آشنايي با نقشه برداري و تسلط به نقشه خواني
• آشنايي كامل به تجهيزات خطوط (انواع كابلها . سيمهاي هوايي ، و متعلقات خطوط ، انواع مفصل ، سركابل (
• تسلط كامل به استاندارد هاي توزيع
• شناخت كامل نسبت به تابلوها و كليد ها و نصب آنها
• تسلط كامل به سيستم زمين و نحوه زمين كردن تاسيسات
• تسلط به نصب مفصل و سركابل
ب) بهره برداري و نگهداري (سرويس و تعميرات ) خطو ط و پستها:
• عيب يابي
• كاربرروي خطوط گرم
• جمع آوري آمار و اطلاعات و نحوه بكارگيري آنها
• سرويس و تعميرات شبكه و تجهيزات مربوطه به آن
• آشنايي با مانور كردن شبكه
گرايش پست
الف) بهره برداري
• آشنايي باساختمان و طرز كار تجهيزات مورد استفاده در پستها
• آشنايي با شرايط مناسب عملكرد هر يك از تجهيزات و پارامترهاي قابل كنترل جهت بهره برداري صحيح
• انجام مانورهاي لازم درخواستي توسط مراكز كنترل
• قدرت تصميم گيري در مورد مانورهاي ضروري بروزحادثه ، شناخت كامل طرحهاي تك خطي و ميميك پست.
ب)نوسازي و نصب
• تسلط كامل به خواندن نقشه هاي اجرايي و توان استفاده از دستورالعملهاي نصب
• آشنايي با روش بارگيري . حمل و تخليه تجهيزات
• نصب ترانس قدرت، ترانس زمين و راكتورها
• نصب كليدهاي فشار قوي و سكسيونرها
• نصب تابلوهاي فشار قوي ، كنترل و حفاظت و اندازه گير ي، تابلوهاي تغذيه داخلي ، باطريخانه و انجام كليه كابل كشيها و سيم بنديها
ج) تعميرات
• آشنايي كامل با ساختمان و كاركرد ترانسفورمرهاي قدرت ، تپ چنجرها ، راكتورها و مقاومت هاي محدود كننده
• آشنايي كامل با نحوه و چگونگي تعمير و تعويض اجزا ترانسفورمر قدرت
• آشنايي با نحوه نمونه برداري ، تست، تصفيه و تزريق روغن
• آشنايي كامل با قطعات و ساختمان و عملكرد كليدهاي فشار قوي
• آشنايي با نحوه تعمير كليدهاي فشار قوي
• آشنايي كامل با ساختمان ساير تجهيزات مورد استفاده در پست و عيب يابي و تعمير و تعويض قطعات و تجهيزات
فارغ التحصیلان دوره کاردانی برق- قدرت تواناییهای زیر را دارا خواهند بود.
الف- گرایش توزیع:
انتقال نظرات و روشهای مورد تایید مهندسان به کارگران فنی ماهر.
تهیه و تفسیر نقشه ها و کروکی های مهندسان و پیاده کردن آنها به کمک کارگران فنی ماهر.
استفاده از جداول فنی و کتب استاندارد.
آشنایی کامل به تجهیزات خطوط و نصب آنها (انواع مابلها، سیمهای هوایی و متعلقات خطوط، انواع مفصل، سر کابل و...)
نصب و راه اندازی دستگاهها و بازرسی و کنترل مرغوبیت سرویس و تعمیرات شبکه و تجهیزات مربوط به آن
آشنایی کامل به گزارش نویسی و کنترل
آشنایی با مبانی مدیریت، برنامه ریزی و کنترل پروژه و سرپرستی
طراحی شبکه های فشار ضعیف، فشار متوسط، پستهای هوایی و زمینی
ب- گرایی پست:
آشنایی با ساختمان طرز کار تجهیزات مورد استفاده در پستها
آشنایی با شرایط مناسب عملکرد هر یک از تجهیزات و پارامترهای قابل کنترل جهت بهره برداری صحیح
قدرت تصمیم گیری در مورد مانورهای ضروری در صورت بروز حادثه، شناخت کامل طرحهای کمک خطی و میمیک پست تسلط کامل به خواندن نقشه های اجرایی و توان استفاده از دستورالعمل های نصب
نصب ترانس قدرت- ترانس زمینی- راکتور- کلیدهای فشار قوی و سکسیونرها- تابلوهای فشار قوی
کنترل و محافظت و راه اندازی تابلوهای تغذیه داخلی باطریخانه و کابل کشیها و سیم بندیها
آشنایی کامل با ساختمان و کارکرد ترانسفورمرهای قدرت و تب چنجرها و راکتورها و مقاومت های محدودکننده و تعویض اجزا ترانسفورمر قدرت
آشنایی کامل با ساختمان سایر تجهیزات مورد استفاده در پست و عیب و تعمیر و تعویض قطعات و تعمیر کلیدهای فشار قوی.
آشنایی کامل با نحوه کار ساختمان و تنظیم وسایل حفاظتی و اندازه گیری، حفاظت ترانسفورمرو خطوط
مخابرات دریایی
تمام زمينه هايي كه وسيله اي نقليه در آن نقش اساسي دارد بحث مخابرات در آن زمينه يك فوريت و ضروت انكارناپذير است.
كشتي ها و ناوبرها و به قول معروف وسايل دريايي نيازمند سيستم مخابراتي قوي براي ارسال يا دريافت پيام جهت كارهاي ضروري يا مواقع اضطراري هستند مدارها و سيستم هاي مخابراتي سيستم هاي پيچيده اي هستند كه هر روز نياز بيشتري را از بشر مرتفع مي سازند. دوره کارشناسی مخابرات و الکترونیک و الکترونیک دریایی از دوره های آموزش عالی است که هدف آن تربیت کارشناس در زمینه شناخت نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهره برداری و تجزیه و تحلیل و طراحی سیستمها و مدارهای مخابراتی و الکترونیکی دریایی است. دروس این دوره ترکیبی از درس عمومی، علوم پایه و دروس اصلی مهندسی برق و دروس تخصصی مخابرات و الکترونیک دریایی است که با توجه به نیازهای نیروهای دریایی جمهوری اسلامی و سایر ارگانهای دریایی برنامه ریزی شده است.
فارغ التحصیلان این دوره دارای مهارتها و آمادگیهای زیر می باشند:
بهره برداری، نگهداری، تعمیرات سازمانی تجهیزات الکترونیکی و مخابراتی دریایی و فراهم آوردن زمینه طراحی این تجهیزات و اجزاء آنها
شناسایی تکنولوژی جدید و ارزیابی آنها و دارا بودن زمین لازم برای نوآوری.
سرپرستی و نظارت بر فعالیت کاردان ها و تنظیم برنامه های آموزشی کاربردها در زمینه های مخابرات و الکترونیک دریایی
شرکت در پروژه های تحقیقاتی صنعتی و بررسی های فنی در زمینه های مخابرات و الکترونیکی دریایی
تهیه گزارشهای فنی اولیه پیشنهادهای اصلاحی به منظور بهبود کار
آمادگی و برخورداری از اطلاعات و دانش لازم برای انجام وظیفه به عنوان افسر برق و سلاح در یگان های شناور نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی و مهندس الکترونیک و مخابرات در سایر ارگان های دریایی و فعالیت در کارگاها و کارخانجات نیروی دریایی
مخابرات هواپیما
امروزه صنعت هواپيمايي همانند صنعت خودرو سازي روال عادي خود را طي مي كند و با قدمتي كه پيدا كرده ، هواپيما را به وسيله اي روزمره براي جابجايي مسافر و كالا تبديل نموده است به موازات همين اتفاق تنوع خدمات و بكارگيري افراد در اين صنعت نيز هر روز رو به رشد و توسعه است كه يكي از اين رشته ها كارداني تعمير و نگهداري هواپيما مي باشد . مجموعه کاردان مخابرات هواپیمایی یکی از مجموعه های آموزش عالی آموزشگاه هواپیمایی کشوری می باشد که هدف آن تربیت افراد کاردان در زمینه شناخت، نحوه عملکرد و نگهداری و کار با مدارات مخابرات هواپیمایی در جهت تامین سلامت پرواز برای سازمان هواپیمایی کشوری و در صورت نیاز برای سایر سازمانها در زمینه مخابرات بین المللی می باشد.
دروس این مجموعه ترکیبی از دروس عمومی، علوم پایه، دروس اصلی و دروس تخصصی مخابرات هواپیمایی است که با توجه به نیازهای مخابرات هواپیمایی در مرکز و فرودگاههای کشور و توصیه های سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری(ICAO) برنامه ریزی شده است.
طول دوره و شکل نظام:
طول دوره 2 سال است و برنامه های درسی آن 4 ترم برنامه ریزی می شود طول هر ترم برابر 17 هفته آموزش کامل است مدت هر واحد درس نظری حداقل 17 ساعت و دروس عملی و آزمایشگاهی حداقل 34 ساعت می باشد و دروس کارگاهی 51 ساعت می باشد.
فارغ التحصیلان این دوره دارای مهارتها و آمادگی های زیر می باشند:
- مبادله پیامهای هواپیمایی با استفاده از ماکروویو، ماهواره خطی، سیستم نیمه اتوماتیک(PBTT)، SSB،CW و غیره ... از طریق سرویس ثابت و متحرک هوایی (AFS،AMS) با رعایت مقررات و دستورالعمل های ایکائو(ICAO)
- ارتباط با شبکه بین المللی سیتا(SITA) و مبادله پیامهای هواپیمایی مربوط به آژانسهای هواپیمایی
- تهیه و توزیع بولتنهای گزارشات جوی پرواز(ROBEX)
- توانایی در نگهداری سیستمهای ارتباطی هواپیمایی در فرودگاههای درجه 3 و 4
مهندسي پزشکي
اسم اين رشته به خوبي انتخاب شده و تركيبي صحيح از دو گروه رياضي و تجربي است . مهندسي و پزشكي همكاري مطلوب و شايسته اي را در كمك به بيماران و پزشكان آغاز كرده اند و در اين راه گام هاي موثري برداشته شده است كه هر روزه بسياري از خبرهاي آن را در رسانه هاي شنيده ايد با توجه به گسترش روز افزون سيستمهاي مهندسي در حيطه بهداشتي و پزشکي، تربيت و وجود نيروي انساني متخصص و متبحر که آشنا به وسايل و تجهيزات پزشکي امري ضروريست.
حداقل و حداکثر مجاز طول دوره کارشناسي مهندسي پزشکي در سه گرايش مطابق آئين نامه هاي دوره کارشناسي شورايعالي برنامه ريزي است.
تعداد کل واحد هاي درسي در طول دوره 140 واحد مي باشد که شامل دروس عمومي، پايه، اصلي، تخصصي و اختياري ، به شرح زير مي باشد:
دروس عمومي 20 واحد
دروس پايه 26 واحد
دروس اصلي 47 واحد
دروس تخصصي 47 واحد
گرايشها و جهت‌گيري‌هاي كاري رشته مهندسي پزشكي، واقعاً وسيع است و زمينه‌هاي مختلفي از الكترونيك و پردازش سيگنال و مباحث نرم افزاري گرفته تا طراحي ، ساخت ، راه اندازي ، نصب و تعمير دستگاهها و قطعات پزشكي يا اندام مصنوعي، همچنين مواد به كار رفته در اين وسايل را شامل ميشود. جدا از اين توضيحات، زمينه‌هاي كاري اين رشته را مي‌توان به 3 بخش كلي تقسيم كرد:
- طراحي و ساخت:
الف- طراحي و ساخت دستگاههاي آزمايشگاهي و الكترونيكي و تجهيزات مربوط به آنها، نظير وسايل مخصوصي كه با تكنيكهاي خاص، عناصر موجود در يك نمونه (مثلاُ نمك خون و ...) را به طرز دقيقي اندازه‌گيري كند مانند اسپكتروفتومتر كه با تكنيكهاي نويني كار مي‌كنند.
ب- طراحي و ساخت بخشهاي مكانيكي و برقي سيستمهاي تصويرگر پزشكي، مانند سيستمهاي سونوگرافي، راديوگرافي، سي‌تي‌اسكن و ديگر دستگاههاي كه تصاوير ثابت يا محركي را از بسياري از بخشهاي بدن به نمايش مي‌گذارند.
ج- طراحي و ساخت سيستمهاي اندازه‌گيري پزشكي و بيمارستاني، نظير دستگاههاي دريافت كنندة سيگنالهاي مغزي.
د- طراحي و ساخت قطعات و اندام مصنوعي بدن و موادي كه در طول، تشخيص، درمان و معالجات بيماريها بكار مي‌رود.
2- تعمير و نگهداري و بهينه سازي: از ديگر زمينه‌هاي كاري مهندسي پزشكي مي‌توان به تعمير، نصب، راه‌اندازي و نگهداري وسايل مورد نياز است و البته واضح است كه اين نيروي مجرب بايد داراي اطلاعات كافي در مورد قطعات و جزئيات كار آن وسيله يا دستگاه باشد.
در كنار اين موارد، مسأله بهينه سازي يا تلفيق دستگاهها و عملكرد آنها نيز مطرح است. پروژه كنترل كامپيوتري فشار خون، يا پروژه سه بعدي سازي تصوير دستگاه MRI ، جزء همين بهينه سازي‌ها هست. دامنه كاربري اين زمينه چنان وسيع است كه اكنون سالانه چندصد مقاله در معتبر‌ترين نشريات جهاني مهندسي پزشكي در اين زمينه چاپ ميشود و بيشترين تعداد پروژه‌ها برروي موضوع تلفيق و بهينه سازي انجام ميشود.
3- تشخيص بيماري و درمان: يكي از مهمترين مباحث مطرح در زمينه پزشكي، بحث استفاده از ليزر در پزشكي (چه در تشخيص و چه در درمان) است. اصولاً ليزر از همان ابتدا با توجه به قابليتهاي منحصر به فردي كه داشت، به عنوان يك انتخاب خوب براي بهينه سازي عملكرد بسياري از سيستم‌ها بكار گرفته شده.
استفاده از ليزر براي تشخيص ضايعات چشمي يا نمايش فشار خون در نازكترين مويرگها يا سوراخ كردن و يا ايجاد كانال مصنوعي در قلب، سوزاندن و بريدن برخي ضايعات دروني يا تومور‌هاي مختلف و . . . روز به روز درحال افزايش است. بحث شبكه‌هاي عصبي طبيعي و درمان انواع ضايعات عصبي مانند ضايعات نخاعي با كمك تحريكات الكتريكي و با كمك علم ژنتيك نيز از بحثهاي مهم و جديد رشته مهندسي پزشكي است.
كارشناسي مهندسي پزشكي، به نوعي هم خانوادة همان رشته برق و الكترونيك است و اين قرابت و نزديكي حتي در دوره‌هاي كارشناسي ارشد و دكترا نيز تا حدي ادامه مي يابد. بنابراين يك دانشجوي مهندسي پزشكي در دوره كارشناسي تقريباً ملزوم به گذراندن تمامي دروس اصلي مجموعه مهندسي برق است و به همين خاطر، فارغ‌التحصيلان رشته مهندسي پزشكي مي‌توانند گرايش‌هاي كارشناسي ارشد مجموعه مهندسي برق را انتخاب كنند و همپاي مهندسين كنترل، مخابرات، قدرت و الكترونيك، به تحصيل در مقطع كارشناسي ارشد مهندسي برق بپردازند.
بنابراين، عنوان مهندس پزشكي به هيچ عنوان نبايد باعث شود كه داوطلبان تصور كنند كه اين رشته
بي ارتباط يا كم ارتباط با مباحث رياضي و مهندسي است، چون دانشجويان اين رشته به طور كامل با رياضيات مهندسي پيشرفته و فيزيك در ارتباطند و از سنگين‌ترين نوع رياضيات، به عنوان ابزار كار، دائماً بهره مي‌برند، تا آنجا كه دانشجويان اين رشته، تا دروس رياضيات مهندسي پيشرفته و معادلات ديفرانسيل و فيزيك الكتريسيته، موج، ارتعاش و حركت را نگذرانند، قادر به اخذ دروس چنداني در دانشگاه خود نيستند.
مهندسي رباتيک
ضرورت ايجاد رشته جديد کارشناسي مهندسي رباتيک در پاسخگويي به نيازهاي امروز و فردا بيش از پيش احساس مي شود. هنگام با تحولات علمي و فني و با توجه به نيازهاي ملي و منطقه اي و در راستاي توسعه صنعتي، رباتيک به عنوان يکي از اولويت هاي اساسي مطرح است. کاربردهاي رباتيک و اتوماسيون در کارخانه ها به عنوان يکي از محورهاي اساسي توسعه صنعتي و استفاده از رباتها با اهداف استراتژيک در عرصه هاي مختلف تحقيقات، اهميت تربيت کارشناسان رباتيک را بيش از پيش مشخص مي سازد.
کاربردهاي ويژه رباتها در محيطهاي خطرناک نظير فضا، عمق زمين، دريا، محيطهاي شيميائي وراديواکتيو نقش مؤثر رباتها را در دنياي علم و متواري نشان مي دهد. با امکانات و توانايي هاي مجموعه هاي برق و مکانيک دانشگاهها، مي توان اين رشته را بخوابي اداره نمود. براي اين رشته مجموعاً 140 واحد درسي در نظر گرفته شده که بطور معمول در هشت ترم تحصيلي، معادل با 4 سال قابل برنامه ريزي است. در تنظيم سرفصل دروس، مطابقت با مصوبات شوراي عالي برنامه ريزي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري رعايت شده است.
شايد اولين کشوري که به عنوان مخترع ربات شناخته مي شود کشور چک باشد در قاره اروپا بعدها ژاپني ها مانند بسياري چيزها گوي سبقت را ربودند و در صنايع مادر خود مانند فولاد- ماشين سازي- الکترونيک به صورتي گسترده وارد نموده و با مشخص شدن نقش آنها در زمين و فضا و در صنايع خطرساز براي بشر همه کشورها از جمله کشور ما به تشکيل گروه هاي مهندسي رباتيک در صدد کسب دانش و استفاده از آن براي بهره برداري بيشتر و بالا بردن کيفيت شده اند مهندسين موفق رباتيک ما که هر از گاهي رتبه هاي برتر جهاني را نيز کسب مي کنند وقتي مي توانند در صنايع و حتي گروه هاي امداد و نجات يا صنايع هوافضا جائي براي کار پيدا کنند که همت دولت و مسئولين کشور براي بومي کردن اين رشته و استفاده گسترده از آن بوجود آيد که انشاءالله اين طور بشود.
مهندسي شيمي
تأسيس مدارس علم شيمي به اوايل قرن نوزدهم باز ميگردد، ليكن در آن ايام از رشته مهندسي شيمي خبري نبود. مدارس فني كه بعدا تأسيس شد، هنوز رشته مهندسي شيمي را تدريس نمي‌كردند. در آن زمان، شيميدانها با انجام آزمايشها و پژوهش‌هاي خود، روش ساخت مواد شيميايي را در آزمايشگاهها ابداع مي‌كردند، ليكن جهت ساخت صنايع شيميايي مربوط توانايي و تجربه علمي و عملي لازم را نداشتند. بنابراين، مهندسين مكانيك را استخدام مي‌كردند. مهندسين مكانيك با توجه به نياز شيميدانها، تجهيزات، وسايل و امكانات را طراحي كرده، مي‌ساختند.
بدين ترتيب، با همكاري شيميدانها و مهندسين مكانيك، صنايع شيميايي ساخته مي‌شد.اين روش كار داراي مشكلات زيادي بود و علت آن از اينجا ناشي مي‌شد كه دو گروه مستقل كه از فعاليت يكديگر اطلاع كافي نداشتند، با همديگر همكاري مي‌كردند. مهندسين مكانيك از علوم مربوط به شيمي و نحوه انجام فرآيندهاي شيميايي آگاهي نداشتند و شيميدانها نيز از نحوه طراحي و ساخت واحدهاي شيميايي مطلع نبودند. بدين لحاظ، ايده ايجاد رشته‌اي كه علاوه بر آگاهي از علم شيمي، توانايي طراحي و ساخت صنايع شيميايي را نيز داشته‌باشد، در اذهان پديده آمد. بدين ترتيب براي اولين بار، رشته مهندسي شيمي در دانشكده مهندسي مكانيك دانشگاه MIT آمريكا در سال 1888 ميلادي تأسيس گرديد و پس از آن ساير دانشگاهها به پيروي از اين شيوه، رشته مهندسي شيمي را داير كردند. با گذشت زمان و مشخص شدن بيش از پيش اهميت اين رشته، رشته مهندسي شيمي از دانشكده‌هاي مهندسي مكانيك جدا شد و دانشكده مستقلي براي آن به وجود آمد. در ايران نيز اولين بخش مهندسي شيمي در سال 1323 در دانشكده فني دانشگاه تهران داير شد.
مهندسي شيمي، شاخه‌اي از مهندسي است كه با ايجاد و كاربرد فرآيندهايي كه در آنها تغييرات شيميايي يا فيزيكي صورت مي‌گيرد، رابطه دارد. بسياري از فرآيندهايي كه در گروه صنايع شيميايي طبقه‌بندي مي‌شوند، فقط شامل تغييرات فيزيكي هستند و از جمله آنها مي‌توان از تقطير نفت كه يك فرآيند جداسازي مواد از يكديگر و يك تغيير فيزيكي است، نام برد.
البته مانند هر يك از شاخه‌هاي علوم، تعيين مرز بندي و ارائه تعريفي جامع براي آن ممكن نيست، ولي به طور كلي مي‌توان گفت كه وظيفه اصلي مهندس شيمي اين است كه كشفيات شيميدان پژوهشگر را در اختيار گيرد و به آن در صنعت شيمي جامه عمل بپوشاند. البته در كنار اين وظيفه مهم، به فعاليتهاي ديگري از جمله تحقيق و بررسي در صنايع شيميايي و انجام اقدامات بهينه سازي آن نيز مي‌پردازد.
در خصوص زمينه‌هاي كاري مهندسي شيمي مي‌توان گفتكه محدوده وسيعي را شامل ميشود و بطور خلاصه مي‌توان آنرا به چند گروه تقسيم كرد. گروهي از مهندسين شيمي مي‌توانند در مراكز تحقيقاتي از جمله پژوهشگاه هاي صنعت نفت به تحقيق و پژوهش در زمينه نحوه توليد و ساخت مواد يا در زمينه توسعه در كارخانههاي شيميايي به عنوان مسؤول و مدير كارخانه با مهندس بهره بردار به فعاليت مشغول شوند و در كنار آنها برخي ديگر از مهندسين شيمي به‌عنوان مسؤول تعمير و نگهداري كار مي‌كنند.
برخي از مهندسين شيمي نيز با توجه به آشنايي شان با مواد شيميايي، به فعاليتهاي بازرگاني در زمينه مواد شيميايي اقدام مي‌كنند.
البته در خصوص فعاليت مهندسين شيمي، توضيح يك نكته ضروري است و آن اينكه چون مهندسي شيمي در جامعه ما آن چنان كه بايد شناخته شده نيست، بسياري از مردم، حتي طبقه تحصيل كرده جامعه نيز جايگاه مهندسين شيمي و مهندسين مكانيك را به خوبي نمي‌شناسند و در نتيجه، امور مربوط به مهندسين شيمي را به مهندسين مكانيك واگذار كرده، چنين تصور مي‌كنند كه زمينه كاري مهندسين شيمي، مشابه زمينه كاري تحصيل كردگان رشته شيمي (علوم پايه)، فقط در آزمايشگاههاي شيمي است و بايد فقط در خصوص علوم شيمي فعاليت كنند. به عبارت ديگر به گذشته بازگشت كرده، فعاليتهاي فني و كارهاي مهندسي را در محدوده كاري مهندسي مكانيك مي‌پندارند.
مهندسي صنايع
با پيشرفت و تحول سريع علوم و فنون و پيچيدگي‌هاي روزافزون آن، بالطبع نظامهاي توليدي و خدماتي نيز گسترش يافته‌است. اداره صحيح و مناسب اين گونه واحدها، مستلزم به كارگيري تكنيكهاي علمي و پيشرفته است. مباحث توليد و خدمات چنان گسترش يافته كه رشته‌هاي مهندسي سنتي نظير شيمي، راه و ساختمان، برق، مكانيك و ... پاسخگوي اين مسايل نيستند. بنابراين براي دفع چنين كمبودهايي در قرن حاضر و به ويژه طي چند دهه اخير، از پيوند رشته‌هاي گوناگون مديريت، اقتصاد و علوم مهندسي، رشته جديدي تحت عنوان‹‹ مهندسي صنايع›› به وجود آمده است.
انجمن مهندسين صنايع آمريكا(AIIE)، مهندسين صنايع را چنين تعريف مي‌كند:
شاخه‌اي مهندسي كه طراحي بهبود و ايجاد سيستمهاي يكپارچه متشكل از انسان، مواد ، تجهيزات و انرژي را در برمي‌گيرد. اين رشته، از تركيت دانش مهارتهاي تخصصي در علوم رياضي، فيزيك و علوم اجتماعي با اصول و روشهاي تحليل و طراحي مهندسي پديد آمده و هدف از آن، تشخيص، پيش‌بيني و ارزيابي نتايجي است كه بايد از چنين سيستم‌هايي حاصل شود
به طور كلي، وظيفه مهندسين صنايع، گرد آوردن افراد، تجهيزات، مواد و اطلاعات است، به گونه‌اي كه قادر به انجام يك عمليات مفيد و مؤثر گردند. يك مهندس صنايع لزوماً درگير طراحي يك سيستم است و وظيفه او در درجه اول نظارت است. در عين حال، همان گونه كه در تعريف فوق عنوان شد، عنصري كه در مهندسي صنايع اهميت بسيار زيادي دارد، ارتباط اين رشته با انسان و علوم اجتماعي، علاوه بر علوم طبيعي (مثل فيزيك، شيمي و...) است. اين مسأله، محدوده دانش مورد نياز و نوع سيستم‌هايي را كه يك مهندس صنايع با آنها در ارتباط است، گسترش مي‌دهند. بنابراين، مهندس صنايع نه تنها با طراحي نصب، ارزيابي و طراحي مجدد اجزا سر و كار دارد، بلكه با انسانهايي كه در سيستم فعاليت دارند يا با سيستم مرتبط هستند نيز سروكار دارد، به گونه‌اي كه انسانها نيز بخشي از عناصر فعال در سيستم محسوب مي‌شوند.
بطور كلي، وظيفه مهندسين صنايع، گردآوري افراد، تجهيزات، مواد و اطلاعات است، به گونه‌اي كه قادر به انجام يك عمليات مفيد و مؤثر گردند.
يك مهندس صنايع لزوما درگير طراحي يك سيستم است و وظيفه او در درجه اول، نظارت است، در عين حال، همانگونه كه در تعريف فوق عنوان شده عنصري كه در مهندسي صنايع اهميت بسيار زيادي دارد ، ارتباط اين رشته با انسان و علوم اجتماعي، علاوه بر علوم طبيعي ( مثل فيزيك، شيمي و...) است. اين مسئله محدوده دانش مورد نياز و نوع سيستم‌هايي كه يك مهندس صنايع با آنها در ارتباط است، را گسترش مي‌دهد.
بنابراين مهندس صنايع نه تنها با طراحي، نصب، ارزيابي و طراحي مجدد اجزا سر و كار دارد بلكه با انسانهايي كه در سيستم فعاليت دارند يا با سيستم مرتبط هستند نيز سروكار دارد به گونه‌اي كه انسانها نيز بخشي از عناصر فعال در سيستم محسوب مي‌شوند.وظيفه مهندس صنايع طراحي اجزايي است كه سيستمهاي انسان _ ماشين را تكميل مي‌كنند. سپس تك تك اين اجرا، با يكپارچگي مناسب به منظور طراحي كل سيستم كنار هم قرار داده مي‌شوند. در عين حال، اجزاي مكانيكي ماشينها توسط مهندسين مكانيك طراحي و ساخته ميشود. نيروهاي محركه نيز عموما توسط مهندسين برق و الكترونيك تأمين مي‌شوند. فرايندهاي شيميايي را نيز مهندسين شيمي فراهم مي‌آورند. ساير متخصصين نيز وظيفه طراحي اجزايي را كه در حيطه تخصص آنهاست بر عهده دارند. مهندس صنايع موظف است اين متخصصين را هماهنگ كرده، با آنها همكاري كند.
وظيفه كلي مهندسان صنايع در تعريفي كه توسط انجمن مهندسين صنايع آمريكا ارائه گرديده، به قرار زير است:
مهندسين صنايع، درگير عمليات طراحي توسعه و نصب و راه اندازي نظامهاي متشكل از انسان، مواد و تجهيزات هستند. آنان به كمك دانش و مهارت در رياضيات، فيزيك و علوم اجتماعي خاص نظير مديريت، اقتصاد و... و با بهره‌گيري از روشهاي طراحي و تحليل مهندسي به ارزيابي و تحليل اين نظامها مي پردازد.
طبق تعريف كلي ياد شده، مهندسان صنايع، قابليت ارائه كار مطلوب در مجموعه‌هاي صنعتي اعم از كارخانهها، واحدهاي توليدي كوچك و بزرگ، وزارتخانه‌هاي صنعتي و واحدهاي خدماتي نظير شركتهاي مهندسي مشاور، مؤسسه‌هاي بزرگ خدماتي، بيمارستانها، فرودگاهها و... را قبل از احداث، در حين راه اندازي و در حال كار، خواهند داشت، زيرا مهندسان صنايع با بهره‌گيري از ابزارهاي مهندسي مناسب كه در طول دوره‌هاي كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتراي تخصصي كسب كرده‌اند، قدرت تفكر منظم را كسب كرده، در جهت طراحي نظامها و دستگاههاي جديد متشكل از انسان، مواد ، اطلاعات، انرژي و تجهيزات و همچنين توسعه نظامهاي فعلي و كاراكتر كردن آنها حركت مي‌كنند. همين امر باعث شده كه مهندسان صنايع عملا در بسياري از موارد خود تصميم گيرنده نهايي باشند يا به عنوان مشاوران اصلي تصميم گيرندگان، انجام وظيفه كنند.
در زير به موارد اصلي وظايف مهندسين صنايع اشاره ميشود:
انتخاب فرايندهاي مناسب و روشهاي به هم بندي (مونتاژ اقتصادي).
بررسي و انتخاب ابزار و تجهيزات مناسب جهت به كارگيري در يك سيستم.
طراحي امكانات شامل آرايش ساختمانها، ماشينها، تجهيزات اصلي و كمكي خطوط توليد و به هم‌بندي.
طراحي انبارهاي مواد اوليه، كالاهاي نيم‌ساخته و محصولات تكميل شده.
مكان يابي براي احداث كارخانهها و مجموعه‌هاي خدماتي.
طراحي كارخانه و توسعه خطوط توليد.
مديريت واحدهاي تحقيق و توسعه.
اجراي شيوه‌هاي تشويقي و ارتقاي بهره وري در يك نظام.
مديريت توليد، مديريت موجوديها و مديريت عمليات (براي اداره‌ي يك واحد بايد به گونه‌اي صحيح بر سه عامل مذكور مديريت كرد(.
مديريت كيفيت محصولات توليدي.
الگو سازي رياضي با روشهاي تحقيق در عمليات، آمار و شبيه سازي.
برنامه ريزي كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت.
برنامه ريزي تعميرات و نگهداري.
ارزيابي اقتصادي طرحها و پروژه‌ها.
اجراي سيستم هاي تضمين كيفيت كالا به منظور ارتقاي كيفيت محصولات و همكاري در صادرات آنها، نظير سري ايزو 9000.
طراحي نظامهاي اطلاعات مديريت.
بيشتر مهندسين صنايع در كشور ما، همچون ديگر مهندسان، در اين بخشها مشغول به انجام وظيفه هستند.
كارخانهها، شركتهاي مهندسي مشاور و شركتهاي انتقال تكنولوژي، وزارتخانه هاي صنعتي، دانشگاهها و مراكز خدماتي. در اين ميان، شاغلين در كارخانهها، تعداد بيشتري را به خود اختصاص داده‌اند.
مهندسی اپتيک و ليزر
دانش اپتيک و ليزر پيشرفتهاي فراواني در دهه‌هاي اخير داشته است. با توجه به آينده درخشان و کاربردهاي روزافزون آن، تربيت کادر متخصص که آشنا به زير بناهاي نظري و مسلط به مباني عملي باشند، لازم به نظر مي‌رسد.
دوره کارشناسي مهندسي اپتيک و لیزر به منظور آموزش مباني علمي اپتيک و کاربرد آن در تجهيزات اپتيکي، اپتوالکترونيکي و لیزري تدوين شده است. در فن آوري پيشرفته و بويژه در صنايع دفاعي، توليد، انتشار و بکارگيري نور، آشکارسازي آن در نواحي مختلف بينایي و برهمکنش نور باماده مسائل مهم به شمار مي‌آيند.
در اين راستا به متخصصيني که بتوانند همکاري لازم را در طراحي و محاسبات ساخت و نگهداري تجهيزات اپتيکي، اپتوالکترونيکي و ليزري بعهده گيرند، به شدت احساس ميشود.
در سال های اخیر و همزمان با رشد جهانی کاربردهای لیزر رشته اپتیک و لیزر نیز شاهد بازار کار مناسبی بوده است که به نمونه هایی از آن اشاره می کنیم:
بیمارستان ها و مراکز درمانی مجهز
. صنایع نظامی
سازمان انرژی اتمی
مراکز تحقیقاتی وزارت بهداشت
مراکز تحقیقاتی صنعتی کارخانه های بزرگ
مهندسی برق
اگر نگاهي به اطرافمان بيندازيم، انبوهي از وسايل برقي را خواهيم ديد. امروزه زندگي بدون وسايل الکتربکي غير ممکن شده است. پس براي استقلال و همگامي با رشد جهاني نيازمند متخصصاني هستيم که با اندوختن توشه علمي به کسب تکنولوژيهاي جديد اقدام کنند. با نگاهي اجمالي به صنعت در مي يابيم که در ابتدا (از رنسانس با قرن بيستم) تمام ابزارها و صنايع، مکانيکي بوده اند و مهندسي عموماً به طراحي و ساخت اين وسايل مکانيکي اطلاق مي شد، اما با به کارگيري الکتريسيته در صنايع، از حجم ابزارها و دستگاهها کاسته شد و صنايع پيچيده تر گرديد. رشته برق در آغاز با مکانيک همراه بود و الکترو مکانيک خوانده مي شد، اما با رشد و پيشرفت چشمگير اين رشته، رشته برق راه خود را از مکانيک جدا کرد و به عنوان يک رشته مستقل مطرح گرديد. با توجه به وسعت صنعت برق و پيشرفت زياد آن، اين رشته خود به چند گرايش تقسيم شده است. به دليل استقبال بي نظير از اين رشته در 30 سال اخير، برجسته ترين استعدادها به اين رشته جذب شده اند. اين به نوبه خود باعث ارتقاي سطح علمي و پژوهشي و اعتبار روز افزون دانشگاه هاي ايران در جهان شده است.
هم اکنون، دانشکده هاي برق کشور به لحاظ کادر علمي و امکانات، در حدي قابل مقايسه با دانشگاه هاي معتبر دنيا هستند. کامپيوتر به عنوان يک وسيله الکتريکي، از مصنوعات و توليدات رشته برق است. در گذشته، مسايل مربوط به کامپيوتر در رشته برق مطرح مي گرديد، اما با گسترش روز افزون آن، اينک از رشته برق جدا شده است و به عنوان يک رشته مستقل مطرح گشته است. با اين حال، دانشگاه هايي هنوز اين دو را يک رشته حساب مي کنند که يک دانشکده به آن اختصاص مي دهند. رشته کامپيوتر از دو بخش تشکيل مي شود، سخت افزار و نرم افزار، گرايش سخت افزار، به مسايل الکترونيکي و فني کامپيوتر توجه دارد، اما گرايش نرم افزار، به برنامه نويسي و نحوه کاربرد و استفاده از کامپيوتر در مصارف مختلف مربوط مي گردد. از اين تعريف معلوم مي شود که بخش سخت افزار، بيشترين شباهت را با رشته برق دارد و دانشجويان رشته برق از تبحر خاصي در مسايل مربوط به آن بهره مند هستند. بدين رو کساني که به جنبه سخت افزار کامپيوتر علاقه مند هستند، مي توانند با انتخاب دروس اختياري خود (ضمن تحصيل در رشته برق)، با اين حوزه نيز آشنا گردند. رشته برق در مقطع کارشناسي به چهار گرايش؛ مخابرات، کنترل، قدرت و الکترونيک تقسيم مي شود. دانشجويان در ابتدا بدون تعيين گرايش و همگي تحت عنوان رشته برق به تحصيل مي پردازند. متقاصيان هر گرايش پس از گذراندن دروس پايه و اصلي، با توجه به معدل دروس گذرانده شده و ظرفيت و توان علمي هر دانشکده به انتخاب گرايش مي پردازند.
اگر چه رشته برق به گرايش هايي تقسيم شده که دانشجو حداکثر در يک زمينه تخصص مي يابد اما برنامه هاي آموزشي طوري تدوين شده که دانشجو را براي کار در هر چهار گرايش آماده مي کند و دانشجويان مي توانند با قدري مطالعه بيشتر در گرايش هاي ديگر نيز به کار بپردازند.
بازار کار رشته برق وسعتي به اندازه تمام وسائل برق دارد و اين يک شوخي نيست. کافيست مثال ها را بخوانيد تا به بازار کار پي ببريد البته مثال ها مربوط به گرايش هاي رشته برق است.
شناخت، نحوه عملکرد و چگونگي نگهداري و بهره برداري، تجزيه و تحليل و طراحي سيستم هاي مخابراتي، مکانيزم بلندگوها، ارتباطات تلفني بين شهرها و سراسر کشور، فيبرنوري، ارتباطات موبايل، ارتباطات راديويي، ارتباطات بي سيم، محاسبه مکان هاي مناسب براي نصب تقويت کننده، خطوط انتقالي، امواج مايکروويو، آنتن، دستگاه هاي فرستنده و گيرنده، چگونگي پردازش و بازيابي امواج و سيگنال هاي دريافتي، اينترنت انتقال داده ها، ارتباطات ماهواره اي و ساخت رادارها، اصول رادار و رديابي، ارتباطات مخابراتي بين يگان هاي نظامي درگرايش کنترل، کنترل دماي کوره، کنترل دور الکترو موتور، کنترل موشک، هواپيما، سفينه، ارتفاع آب و کنترل جريان و ولتاژ يک سيستم در گرايش قدرت کليه امور مربوط به خطوط انتقال برق، عايق کاري، فشار ولتاژ، فاصله کابل ها، جنس دکل، ارتفاع دکل، ترازيستورها، آشنايي با روش هاي توزيع و پخش جريان در يک کارخانه، ساختمان يا يک شهر در گرايش الکترونيک، بردهاي کنترل آسانسور، بردهاي کنترل فرايندهاي شيميايي، بردهاي کنترل، دستگاه هاي صنعتي، طراحي مدارهاي الکترونيکي.
مهندسی برق کنترل
اگر كمي به سمت مبالغه حركت كنيم مي توان به راحتي اين جمله را به زبان آورد كه نياز بشر به برق كمتر از اكسيژن نيست زماني كه سيستم هاي زندگي به سمت برقي شدن حركت كرد و لوازمي كه بدون برق كار مي كرد به دور انداخته شد طبيعي است كه يك چرخ خياطي پيشرفته جايي را ندارد كه بتوان با استفاده از دست آن را حركت داد . اين مقدمه اي كوتاه براي اهميت برق است كه خود شما بهتر از هر كس ديگر درگير اهميت و ارزش حياتي آن هستيد يكي از رشته هايي كه مربوط به صنعت برق است رشته مهندسي برق كنترل است. دوره کارشناسی مهندسی برق یکی از مجموعه های آموزش عالی در زمینه فنی و مهندسی بوده و هدف آن تربیت کارشناس در زمینه طراحی، بهره برداری، نظارت، مدیریت و نگهداری از سیستمهای مربوط به این رشته است. بر همین مبنا دروس دوره ترکیبی از دروس عمومی، پایه و اصلی و دوره تخصصی در هر یک از زمینه های الکترونیک، مخابرات، قدرت کنترل و مهندسی پزشکی «بیوالکتریک» می باشد.
فارغ التحصیلان این دوره آمادگی و مهارتهای زیر را به دست خواهند آورند.
مهارت کافی در شناخت، نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهره برداری سیستمها و کنترل و اجرای پروژه ها در گرایش مربوطه
شناسایی تکنولوژی های جدید و ارزیابی آنها به منظور کاربرد در طرح و توسعه و نوآوری
شرکت در پروژه های صنعتی، تحقیقاتی و بررسیهای فنی در زمینه گرایش تخصصی
کسب توانایی های لازم جهت تجزیه و تحلیل سیستمها و طراحی آنها
تهیه گزارش فنی
ضرورت و اهمیت:
تربیت کارشناسان مهندسی برق با توجه به موارد زیر روشن است:
تنوع سیستمهای برقی موجود در کارخانجات، مراکز صنعتی، واحدهای خدماتی
استفاده گسترده از سیستمهای برقی در ارتقاء کیفی و توسعه کمی توانایی بشر در جهت بکارگیری هر چه بیشتر منابع و استعدادهای طبیعی به منظور پیشبرد بشر در تمامی زمینه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی ضرورت و اهمیت این رشته را مشخص می سازد.
مهندسی دریا
خوشبختانه شناخت دانش‌آموزان ايران از دريا يک شناخت تئوري نيست کمتر دانش آموزي را مي‌توان پيدا کرد که دريا را نديده باشد، شمال و جنوب کشور ما يا به عبارتي مرزهاي آبي طولاني کشور ما را به اين ذخيره بي‌انتها و ارزشمند متصل کرده اکتشاف، ماجراجويي، تغذيه از دريا، تجارت، اسرار دريا، جاذبه‌هاي اين بخش عظيم از کره خاکي ماست. از قرن نوزدهم به بعد، روشهاي نوين علمي باعث رشد سريعي در صنعت کشتي‌سازي شد و اصول فيزيکي براي حل اغلب مشکلات اساسي به کار امد.
کشتيها با فلز ساخته شدند و نيروي مکانيکي، جايگزين نيزوي باد گشت و در نهايت شناورهاي بزرگتر، سريعتر و مطمئن‌تري ساخته شد.
گرچه مانند بسياري از زمينه‌ها ايرانيان در اين صنعت پيشرو بوده‌اند و بسياري از محققان اختراع سکان و بادبان مثلثي شکل را که هر کدام در زمان خود انقلابي در دريا نوردي ايجاد کرده‌اند به دريانوردان ايراني نسبت مي‌دهند.
ايران در اين بخش از کشروهاي در حال توسعه است، اما در پنج سال اخير با تشکيل شرکت‌هاي بزرگ و سرمايه‌گذاري‌هاي کلان بازار کار اين رشته صنعتي و مادر بسيار قدرتمند گشته و در راستاي اين گسترش بنادر به نحو مطلوبي تجهيز شده‌اند کشتي سازي در گذشته علم يا هنر بوده اما امروزه به شاخه‌اي از مهندسي گفته ميشود که در زمينه‌اي بسيار وسيعتر کار ميکند. زمينه‌اي شامل تحقيق، طراحي، ساخت و تعمير هر سيستم مهندسي‌اي که در سطح دريا حرکت مي‌کنند، مانند کشتي‌هاي تجاري، خدماتي، ماهيگيري، جنگي، تفريحي يا کشتي‌هايي که به منظور اهداف خاص (سرعت بيشتر) طراحي مي‌شوند مانند هاورکرافت، هيدورفويل يا کشتي‌هاي داراي چند بدنه مانند زيردريايي‌ها يا سيستمهاي کنترل از راه دور مانند اژدر و در نهايت سازه‌هاي دريايي از قبيل سکوهاي متحرک اکتشاف و استخراج نفت و اسکله‌ها.
رشته کشتي‌سازي، يک رشته بين رشته‌اي است زيرا در ساخت يک کشتي، تخصصهاي متعددي مورد نياز است مانند برق، مکانيک، عمران و متالوژي يک دانشجوي رشته کشتي‌سازي بايد در درس‌هاي رياضي و فيزيک بسيار قوي باشد همچنين دانش برنامه‌نويسي کامپيوتر بسيار راهگشاست. طول دوره تحصيل اين رشته در مقطع کارشناسي 4 سال است.
وظيفه مهندس كشتي‌سازي، در دو زمينه مطرح است:
اول، امور مربوط به طرح كلي و همياري كشتي كه بايد برآورنده خواسته‌هاي صاحب طرح از نقطه نظر كارايي، قابليت اعتماد و مسايل اقتصادي باشد، البته با در نظر گرفتن محدوديتهاي مربوط به امنيت و سلامت كشتي، قوانين و مقررات و استانداردهاي مربوط و برنامه زمان بندي تحويل كشتي يا سازه دريايي.
وظيفه دوم، امور ويژه در مهندسي كشتي، شامل طراحي بدنه و سازه است، به گونه‌اي كه برآورنده نيازهاي شناوري، معادل، هيدروديناميك، حركت در امواج دريا و استحكام كشتي، و همچنين سيستم‌هايي نظير تخليه بار، لوله كشي، محل اسكان خدمه، طراحي پروانه، سكان و. . . باشد.
موضوع اصلي فراروي يك كشتي‌ساز، طراحي يك كشتي به نحوي است كه توانائي حمل مقدار معيني بار و مقاومت و حركت در درياي متلاطم را داشته باشد و با سرعت معيني حركت كند.
به ميدان آمدن كشتيهاي تندرو و با بدنه‌هاي جديد و روشهاي جذب انرژي حاصل از جزر و مد امواج آب، افقهاي جديدي را در اين زمينه گشوده است.
« رشته كشتي‌سازي، يك رشته بين رشته‌اي است.» اين جمله‌اي است كه بسياري از متخصصان اين صنعت به آن اعتقاد دارند، زيرا در ساختن يك كشتي، تخصصهاي متعددي مورد نياز است، تخصصهايي مانند مكانيك، عمران، برق، متالوژي و. . . . اينك وظيفه مهندس كشتي‌ساز اين است كه ضمن طراحي و محاسبات مربوط به بدنه كشتي، ارتباط دهندة تخصصهاي ذكر شده باشد.
كشتي، يك سيستم پيچيده مهندسي است كه از سيستمهاي كوچكتري كه آنها نيز تا حد زيادي پيچيده‌اند، تشكيل شده است. طراحي يك كشتي از نظر فني، روشهاي مختلفي دارد و نرم افزارهاي فراوان و در عين حال گرانقيمتي نيز در اين زمينه وجود دارد. به‌طور كلي در تمام زمينه‌هاي مهندسي دريا و كشتي‌سازي، به دليل پيچيده و طولاني بودن محاسبات و حساسيت نتايج به دست آمده، از امكانات كامپيوتري در سطح وسيعي استفاده ميشود.
يك مهندس كشتي‌سازي مي‌تواند به عنوان كارشناس در دفاتر و شركتهاي طراحي و مشاوره و در كارگاهها و كارخانههاي ساخت و تعمير شناورها و سازه‌هاي دريايي مشغول بكار شود. كارگاهها و كارخانههاي كشتي‌سازي كشورمان بيشتر در جنوب و در بندرعباس و بوشهر مستقر هستند. البته در كنار درياي خزر و در شهر نكا نيز يك كارخانه كشتي‌سازي وجود دارد. علاوه بر اينها، در ديگر شهرهاي ساحلي شمالي و جنوبي ايران نيز كارگاههاي كوچكتري مستقرند. بازار كار اين رشته متنوع است.
مهندسی راه آهن
امروزه شناساندن راه آهن، قطار، لوکوموتيو، مترو، ترن‌هوايي براي دانش آموز به نقطه‌اي رسيده است که اطلاعات اين بخش را تخصصي کرده و ارتباط با اين بخش براي ملت‌ها به جهت توسعه آن بيشتر گشته. امروز صحبت از کاهش هزينه حمل، ايمني بيشتر کاهش مصرف سوخت، حفظ محيط زيست به مسائلي پيش پا افتاده و معمولي تبديل شده و همه مزاياي استفاده از خطوط ريلي را به خوبي مي‌شناسند.
حرکت بر روي مغناطيس ايجاد شده بين قطار و ريل و سرعت بيش از 600 کيلومتر در ساعت اکثر قطارهاي پيشرفته جهان و پيشتازي ژاپن در اين بخش، همچنين توسعه قابل توجه در ترانزيت کالا و ارزي که از اين جهت نصيب کشورها ميشود از حرفهاي تازه اين رشته است. دانشکده راه آهن با 1200 متر مبرع زيربنا در 7 طبقه در داشنگاه علم و صنعت تاسيس شده زمينه ادامه تحصيل در رشته مهندسي راه آهن که مربوط به مجموعه راه آهن و شرکت‌هاي تابعه آن مي‌باشد فراهم شده و تا مقطع کارشناسي ارشد در داخل کشور و تا مقطع دکتراي تخصصي راه آهن در خارج از کشور امکان ادامه تحصيل را فراهم نموده.
رشته مهندسي راه آهن با 3 گرايش خط و ابنيه، بهره‌برداري و جديد به سه رشته مهم ارتباط پيدا ميکند که به ترتيب گرايش‌هاي فوق عبارتند از رشته عمران، صنايع و مکانيک و بخش عمده دروس تخصصي اين رشته با رشته‌هاي مکانيک، عمران و صنايع يکسان مي‌باشد طول دوره تحصيل اين رشته 4 سال است و ضريب درس رياضي 4 و درس فيزيک 3 مي‌باشد. به علت نوپا بودن اين رشته در کشورمان و کمبود منابع و کميت مرجع و علمي در اين زمينه به زبان فارسي تسلط به زبان انگليسي جهت درک و مطالعه اين کتب و مراجع بسيار ضروريست بهترين منابعي که مي‌تواند شما دانش‌آموزان را در زمان تحصيل اين رشته موفق‌تر سازد آشنايي به زبان آلماني، روسي و چيني مي‌باشد، چون اين کشورها سابقه طولاني در اين رشته دارند.
طبق آنچه در مقدمه رشته بيان شد بازار کار اين رشته از رونق و وسعت خوبي برخوردار است و فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند:
در طراحي و نظارت بر گراف‌هاي حرکت قطارها، نظارت، اجرا و تعمير و نگهداري مهندسي خط و ساخت لکوموتيو و واگن برنامه ريزي و مدل سازي حمل و نقل ريلي. مهارت لازم را کسب و در راه آهن جمهوري اسلامي ايران، راه آهن‌هاي شهري (مترو) و شرکت‌هاي وابسته راه آهن، بنياد مستضعفان و جانبازان و شرکت‌هاي مهندسي مشغول کار بشوند.
مهندسی سیستم
با توجه به توسعه روزافزون علوم و تکنولوژی نقش آن در نیروهای مسلح، استفاده بهینه از منابع موجود یا ابداعی، سیستم های مدیریتی، عملیاتی و پشتیبانی نیز گسترش یافته است و رشته های جدیدی مانند سیستم ها جهت برآورده شدن نیازمندیها الزام آورده شده است تا بتوان بطور مطلوبتر واحدها و اداره و سازمانها را اداره نمود. رشته مهندسی سیستمها با مسائلی از قبیل برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل و هماهنگی فعالیتها در راستای استفاده بهینه و موثر از منابع انسانی، تجهیزات و تکنولوژی سر و کار دارد.
فارغ التحصیلان قادر خواهند بودبا بکارگیری روشهای سیستماتیک و مدلهای ریاضی، مسائل تصمیم گیری را در سطح سازمان و واحدهای نظامی تجزیه و تحلیل نموده و بهترین رهنمود را در استفاده بهینه از منابع انسانی و تجهیزاتی و عملکرد اجزاء متشکل سیستمها ارائه دهند. برخی از دروس اصلی و تخصصی این رشته عبارتند از: مهندسی ماشین، تئوری و آنالیز تصمیم گیری مهمات مواد منفجره، طرح سیستمهای اطلاعاتی و کنترل مدیریت، اصول و قواعد لازم، مهندسی سلاح و بالستیک و.... فارغ التحصیلان توانایی لازم را در انتخاب تصمیم بهینه از میان راه کارهای موجود یا ابداعی، قابلیت و توانایی مناسب جهت فرماندهی، مدیریت و کنترل و نظارت، قابلیت و توانایی مناسب در شناخت و تجزیه و تحلیل مسائل سازمانی و توانایی های دیگر را کسب می کنند.
مهندسی شیمی طراحی فرآیندهای صنایع نفت
به منظور تربیت متخصصان متعهد در زمینه محاسبات، تعیین مشخصات و طراحی فرآیندهای صنایع نفت، «مجموعه کارشناسی طراحی فرآیندهای صنایع نفت» پس از بررسی نیازهای تخصصی در این زمینه در کمیته مهندسی شیمی گروه فنی و مهندسی شورایعالی برنامه ریزی گشته است.
تعریف و هدف:
مجموعه کارشناسی طراحی فرآیندهای صنایع نفت یکی از مجموعه های آموزش عالی فنی و مهندسی می باشد که هدف آن آموزش و تربیت متخصصان طراحی فرآیندهای مورد استفاده در صنایع پالایش نفت و گاز و صنایع پتروشیمی است. دروس این مجموعه ترکیبی از دروس عمومی، علوم پایه و دروس مهندسی شیمی و همچنین مطالب تخصصی در زمینه طراحی فرآیندهای شیمیایی می باشد.
فارغ التحصیلاناین دوره توانایی کافی در احراز مشاغل و ایفای نقشهای زیر را دارند:
انجام محاسبات و تعیین مشخصات وسائل، دستگاهها و فرآیندهای شیمیایی که در صنایع نفت مورد استفاده قرار می گیرد، منظور از طراحی فرآیند در صنایع نفت استفاده از داده های موجود به منظور محاسبه و تعیین مشخصات فنی یک دستگاه، یک واحد یا یک کارخانه تا حد تشکیل شمای جریان فرآیند کامل (پروسس فلودیاگرام) می باشد.
مهندسی فناوری اطلاعات
بيست سال است كه از تولد اينترنت مي گذرد و مي توان زندگي بشر را به دو قسمت قبل از اينترنت و بعد از آن تقسيم كرد . بسياري بر اين باورند كه رشد اطلاعاتي انسان در اين بيست سال معادل با عمر جهان است . گرچه اين مطلب اغراق آميز است ، اما آنچه شاهد آنيم توليد سرسام آور اطلاعات در سطح جهان است. سهم كشور ما در توليد علم نسبت به سابق افزايش چشمگيري داشته ، اما در مقايسه با كشورهايي مانند تركيه و مصر با توجه به ضريب هوشي بالا و وجود نخبگان در كشور ، سهم چنداني را به خود اختصاص نداده ايم.
ساماندهي اطلاعات ، پردازش آنها ، دسترسي آسان و سريع كاربران ، صرفه جويي در هزينه ها و جلوگيري از اتلاف وقت و به طور خلاصه بهره وري بالا از دستاوردهاي مهم رشته فناوري اطلاعات و به طور كلي ، تمامي گرايش هاي مربوط به علوم كامپيوتر است.
بشر در عصر ارتباطات توانسته است بوسيله فناوري اطلاعات بسياري از كارهاي نشدني را ممكن سازد. كار تجربي در كنار تحصيلات آكادميك دانشگاهي ، بخش مهمي از موفقيت شما را در رشته پرطرفدارIT ، رفاهم مي سازد.
طول دوره تحصيل اين رشته 4 سال و هشت نيمسال است.
فارغ التحصيلان اين رشته در اين حوزه ها می توانند فعاليت کنند:
مطالعه، بررسی و امکان سنجی سخت افزار، شبکه و نرم افزار مورد نياز
جمع آوری، سازمان دهی، طبقه بندی اطلاعات
ايجاد و نگهداری نرم افزارهای مورد نياز مانند پست فارسی و ابزار جستجوی اطلاعات فارسی
طراحی و پياده سازی شبکه های محلی
مطالعه و بررسی ابزار مخابراتی مناسب برای انتقال اطلاعات
مطالعه و بررسی سيستم های نرم افزاری مناسب برای سازماندهی و استفاده از اطلاعات مانند سيستم های عامل و سيستم های بانک اطلاعاتی
مطالعه و شناسائی شيوه های جديد برای اطلاع رسانی.
مهندسی کامپیوتر
بطور خلاصه كامپيوتر دستگاهي است كه قدرت خارق العاده‌اي براي محاسبه دارد و مي‌تواند بوسيله ابزارهاي جانبي با محيط بيرون ارتباط برقرار كند.
جايگاه كامپيوتر در دنياي امروز همين بس كه عصر حاضر عصر كامپيوتر است.هدف اين قسمت معرفي مهندسي كامپيوتر است و از سه بخش تشكيل شده است.
در اول كه آشنايي با كامپيوتر است، قدري درباره دستگاه كامپيوتر، جايگاه آن در دنياي امروز و روحيات افرادي كه با آن كار مي‌كنند صحبت خواهد شد.
در بخش اول ما به سه سؤال جواب كوتاهي مي‌دهيم اول اينكه كامپيوتر چيست؟ دوم اينكه جايگاه كامپيوتر در دنياي امروز كجاست؟ سوم اينكه چه كساني با كامپيوتر كار مي‌كنند؟
اينك به اين سؤال پاسخ مي‌دهيم كه چه كساني با كامپيوتر كار مي‌كنند؟ مسلما شما دانش‌آموزان، هر رشته‌اي را كه براي تحصيل انتخاب كنيد با كامپيوتر به عنوان يك كاربرد سرو كار خواهيد داشت ولي در اين رشته علاوه بر كاربر بودن سازنده سيستمهاي كامپيوتري نيز خواهيد بود.
اگر رشته مهندسي كامپيوتر را به عنوان رشته تحصيلي انتخاب مي‌كنيد بايد انسان ماجراجويي باشيد و با طبع هميشه در حال پيشرفت اين رشته سازگار باشيد.
مطلب مهم ديگر آنكه چون تقريبا تمام كتب و منابع موجود در اين رشته به زبان انگليسي است و اين منابع و اطلاعات به سرعت در حال تغيير هستند و امكان سريع ترجمه آنها نيز به فارسي وجود ندارد از اين رو تسلط كافي به زبان انگليسي در اين رشته بسيار مهم است.
دروس رياضي و فيزيك نيز همانند ديگر رشته‌هاي مهندسي در اين رشته كاربرد وسيعي دارد.
دانشجوياني که از اين رشته فارغ التحصيل مي شوندبا توجه به نياز بازار و سفارشاتي که از مراکز متنوع و متفاوت کشور دريافت مي کنند توانايي انجام اين کارها را براي امرار معاش و عرضه توانمندي هاي خود براي بهبود و بهره وري بالاي امور کشور را دارا هستند برنامه نويسي براي سايت ها با توجه به محتواي درخواستي و مکانيزم عمل تست هاي مختلف يک برنامه، ساخت مدارهايي که قادر به ارتباط با کامپيوتر باشند همچنين ساخت ابزارهاي جانبي براي کامپيوتر، ساخت مدارهاي ساده منطقي، ساخت سخت افزارهايي که براي پردازش الگوريتم هايي که با کامپيوتر هاي معمول قابل پياده سازي نيستند، برنامه نويسي سيستمي طراحي مدارهاي مجتمع(IC) طراحي سيستم هاي خبره و سيستم هاي اطلاعاتي، فراهم کردن ساخت نرم افزار ها براي استفاده در کامپيوتر.
مهندسی كشاورزي
امان از دست اين مهندسي كه عرض و طولش به كشاورزي و پزشكي هم رسيده. فكر مهندسي نظم و انضباط و حذف زوائد را در پي دارد. اين رشته تازه تأسيس در مقطع كارشناسي داراي 10 گرايش مختلف است كه در ميان داوطلبان علوم تجربي 7 گرايش و در گروه علوم رياضي و فني 3 گرايش دارد.
در مهندسي كشاورزي كه نگهداري و پرورش و حفاظت از خاك و گياه بصورت علمي همراه با كمترين خسارت و بيشترين بهره دهي آموزش داده ميشود، گرايش‌هايي همچون باغباني ، زراعت و اصلاح نباتات، خاك شناسي ، گياه پزشكي ، علوم و صنايع غذائي ، علوم دامي و ترويج و آموزش كشاورزي وجود دارد كه در این گرایش ها يافته‌ها و تحقيقات براي توليد غذاي سالم با كمترين خسارت و بيشترين حجم از توليد آموزش داده ميشود.
دروس رياضي، زيست شناسي ضريب 3 و فيزيك و شيمي ضريب 2 را دارد.
از زمينه‌هاي اصلي كار يك مهندس كشاورزي مي‌توان به اين موارد اشاده كرد: برنامه‌ريزي كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت براي واحدهاي كشاورزي (مزرعه، كارخانه صنايع غذائي، واحدهاي پرورش مرغهاي تخمگذار يا گوشتي، واحدهاي كشت و صنعت و. . .) مانند: چگونگي اختصاص سرمايه در زمينه‌هاي كاري، مقدار نيروي كار دائمي، مقدار نيروي كار فصلي، نوع ماشين آلات مصرفي و موارد ديگر، مديريت واحدهاي كشاورزي و دامپروري و صنايع غذايي يا امور تحقيقاتي مثل بررسي عوامل موفقيت يا عدم موفقيت واحدها يا مقدار سرمايه‌گذاري در زمينه محصولات اساسي مثل گندم، مرغ، سيب‌زميني يا ساير محصولات كم اهميت مثل كيوي.
مهندس كشاورزي، اطلاعات فني مورد نياز خود را از متخصصين مربوط دريافت مي‌كند، مثلاً اطلاعات فني مربوط به دفع آفات سيب‌زميني، نظير نوع و مقدار سم و تاريخ مصرف آن در منطقه و در مرحله شكوفه دادن را از يك پزشك دريافت مي‌كند و با جمع بندي ساير اطلاعات، اعم از ماشين آلات، هواشناسي كشاورزي، وضع نيروي انساني آماده به كار و متخصص و. . . ، يك برنامه عملي ارائه مي‌كند.
مهندسی معماری
معماري در لغت به معناي علم بنائي و آباد سازي آمده و معمار به معناي بسيار عمارت کننده و کسي است که در آباداني جهان مي کوشد.
قدمت معماري به عنوان يک فن براي ايجاد سرپناه، به قدمت تاريخ بشر مي رسد اما معماري امروزه در جهان ترکيبي از صنعت ساختمان سازي به علاوه هنر، فلسفه، جامعه شناسي، روان شناسي اجتماعي، اخلاقي، اقتصاد، جغرافياي طبيعي و انساني، برنامه ريزي و توسعه اقتصادي و علوم طبيعي نظير زيست شناسي و محيط زيست است.
از اين رو مي توان گفت که رشته مهندسي معماري به دليل اين خصلت و به ويژه با توجه به ماهيت هنري و نقش مهمي که خلاقيت هنري در آن ايفا مي کند اساساً با ساير رشته هاي مهندسي متفاوت است.
دروسي مانند ترکيب ها، طراحي ها، دروس نظري معماري دروس خاصي هستند که عموماً به شيوه آتليه اي يا کنفرانس هاي دانشجويي برگزار مي شود و از نظم و قاعده مشخصي پيروي نمي کنند. مفاهيمي که در اين دروس وجود دارد برپايه طرز تفکري کاملاً متفاوت با دروس دبيرستان بوده بدين رو موفقيت فرد در دوره دبيرستان و کنکور تضميني براي اقبال فرد در اين دروس به شمار نمي رود. داشتن استعداد هنري و به کار گرفتن عنصر خلاقيت در روند طراحي لازم موفقيت است. و نکته ديگر آنکه از دست دادن آينده شغلي براي فرد اهل ذوق رابطه اي با عدم توفيق در تحصيلات آکادميک معماري ندارد چه بسا همين فرد بتواند يک مهندسي ناظر خوب، مدير پروژه، برنامه ريز شهري بشود، رشته معماري برحسب کمبود ظرفيت قبولي اش بسيار مشکل است.
فارغ‌التحصيلان رشته معماري در نهايت مي‌توانند در زمينه‌هاي زير ايفاي نقش كنند:
طراحي (تك بنا يا مجموعة زيستي كوچك)، از طراحهاي اوليه تا مراحل اجرايي كار و طراحي اجزا عناصر تشكيل دهنده بنا.
رهبري و سرپرستي دفاتر مشاور معماري (مهندسي مشاور)
نظارت عمومي و عالي بر صحت انجام كار در عمليات اجرايي ساختماني (مهندسي ناظر)
مديريت و هماهنگي اجرايي پروژه‌هاي معماري (مديريت پروژه)
تأسيس و سرپرستي مؤسسات پيمانكاري و احداث ساختمان.
همكاري با كليه متخصصيني كه كارشان با ساماندهي فضاي زيست مرتبط است، مانند اكولوژيست‌ها، جغرافي دانان، اقليم شناسان، برنامه ريزان اقتصادي و اجتماعي و. . . .
طراحي پارك‌ها و ميادين شهري و محوطه سازي.
مشاركت در پروژه‌هاي برنامه ريزي و طراحي شهري و شهرسازي.
طراحي تك بناها در مقياس كوچك و انجام دكوراسيون داخلي.
انجام كارهاي پژوهشي و آموزشي در زمينه طراحي فضاي زيست.
مهندسی مکانیک
قبل از آشنايي با رشته مهندسي مكانيك لازم است درباره يك نكته توضيحي ارائه گردد و آن ذهنيت غلطي است كه درباره اين رشته وجود دارد. معمولا با شنيدن كلمه مكانيك، تمامي اذهان متوجه مكانيكي اتومبيل و مشاغل جانبي آن ميگردد، در حالي كه رشته مهندسي مكانيك، به جز يك درس يك واحدي، تقريبا هيچ ارتباطي با اين مشاغل ندارد. البته شايان ذكر است كه دانشجويان اين رشته در دروس خود با اصول طراحي و نحوه عملكرد دستگاهها و بخشهاي مختلف به كار رفته در اتومبيل آشنا مي‌شوند و اصولا مي‌توان اتومبيل را مظهر مجسم مهندسي مكانيك دانست.
اين رشته در طول تاريخ حيات خود، مسيري طولاني را پيموده، اما همواره دو اصل اوليه خود، يعني كوشش براي ابداع ابزارهاي جديد و افزايش توانايي آنها را در نظر داشته است.در حال حاضر مكانيك را مي‌توان بخشي از علم فيزيك و دانست كه با استفاده از مفاهيم و اصول علوم فيزيك و رياضي، به بررسي حركت اجسام و نيروهاي وارد بر آنها مي پردازد.
در مورد تاريخچه پيدايش اين رشتـه مي‌توان گـفت كه در ابتـدا رشتـه‌اي تحت عنـوان ‹‹ بـرق و ماشين ›› يا ‹‹ الكترومكانيك ›› به وجود آمد كه تركيبي از دو رشته برق و مكانيك بود. بعدها با توجه به پيشرفت علوم و فنون، اين دو رشته از هم جدا شدند.
رشته‌هاي متعدد ديگري مانند مهندسي شيمي، مهندسي مواد، هوا فضا و كشتي سازي نيز در ابتدا جزء مجموعه مهندسي مكانيك بودند كه آنها هم با توجه به پيشرفت و تخصصي شدن علوم، از مجموعه مهندسي مكانيك جدا شدند. رشته مهندسي مكانيك در ابتدا به صورت رشته مكانيك عمومي ارائه مي‌شد كه كلياتي از گرايش‌هاي مختلف اين رشته ـ در حال حاضر ـ را در برداشت، ولي با پيشرفت و نياز صنعت به تخصصهاي مختلف در اين زمينه، از درون مكانيك عمومي، دو گرايش طرحي جامدات و حرارت و سيالات، و كمي بعد از آن، گرايش ساخت و توليد بيرون آمد.
رشته مهندسي مكانيك در ابتدا بصورت رشته مكانيك عمومي ارايه مي‌شد كه كلياتي از گرايش‌هاي مختلف اين رشته- در حال حاضر- را دربرداشت، ولي با پيشرفت و نياز صنعت به تخصصهاي مختلف در اين زمينه، از دوران مكانيك عمومي، دو گرايش طراحي جامدات و حرارت و سيالات و كسي بعد از آن، گرايش ساخت و توليد بيرون آمدند. زمينه اصلي كار رشته مهندسي مكانيك را مي‌توان طراحي، ساخت، نصب، راه اندازي، بهره برداري، تعمير و نگهداري صنايع گوناگون دانست. به همين جهت، به جرأت مي‌توان گفت كه مهندسي مكانيك، وسيع‌ترين و متنوع‌ترين زمينه كاري را در بين تمام رشته‌هاي مهندسي داراست.
مهندسی نفت
با توجه به وجود ذخاير عظيم نفت و گاز کشور و لزوم بهره برداري صحيح از اين نعمت الهي و تاکيد دولت جمهوري اسلامي ايران بر توسعه صنايع پالايش نفت، گاز و پتروشيمي به عنوان صنايع مادر و نياز روز افزون کشور به مهندسين شيمي با تخصص در صنايع نفت که بتوانند موجب پيشرفت اين صنايع گردند. برنامه دوره کارشناسي صنايع نفت به منظور آموزش علوم و فنون مربوط به پالايش و تبديل نفت خام و گاز طبيعي و گاز همراه با بهره گيري از فرايندهاي مهندسي شيمي به محصولاتي نظير انواع سوخت ها، انواع روغنهاي روان کننده، و مواد اوليه پتروشيمي. تاکيد دولت جمهوري اسلامي بر گسترش صنايع تصفيه و تبديل نفت و گاز به منظور پاسخگويي به نياز روزافزون صنايع کشور با محصولات صنايع نفت و گاز و پتروشيمي. با توجه به اينکه محصولات اين صنايع عمدتاً به عنوان منابع تامين انرژي و يا به صورت مواد اوليه در بسياري از صنايع ديگر مصرف مي شوند، صنايع نفتي از نقش زير بنائي در اقتصاد و صنعت کشور برخوردار است.
نقش اساسي توليدات و محصولات صنايع نفت و گاز و پتروشيمي در تقليل وابستگي به واردات و يا صادرات بخشي از اين محصولات بجاي صدور نفت خام و تبديل اين مواد اوليه به محصولات صنايع پتروشيمي مانند کود شيميائي، مواد پليمري براي تهيه لاستيک، پلاستيک و الياف مصنوعي، مواد شيميائي مختلف مانند اسيدها، بازها، نمکها، رنگينه ها، شوينده ها، حلال ها، مواد بهداشتي و غيره تدوين شده است و هدف آن تربيت کارشناس مهندسي شيمي با تخصص در صنايع نفت مي باشد. اين دوره جانشين دوره هاي کارشناسي صنايع پالايش، صنايع پتروشيمي و صنايع گاز در رشته مهندسي شيمي مي باشد.
طول اسمي اين مجموعه 4 سال است و برنامه هاي درسي آن در 8 نيمسال تحصيلي برنامه ريزي مي شود و علاوه بر دروس نظري و عملي و کارگاه و پروژه، يک ترم کامل ( و يا 2 دوره 2 ماهه تابستاني) به کارآموزي اختصاص يافته است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. هر واحد درس نظري 17 ساعت در هر ترم و علمي و آزمايشگاهي 34 (يا 51 ساعت) و کارگاهي 51 ساعت است.
تعداد کل واحد هاي درسي مجموعه 150 تا 153 واحد به شرح زير است:
1- دروس عمومي 23 واحد
2- دروس پايه 34 واحد
3- دروس اصلي 64 واحد
فارغ التحصیلان این دوره بطور کلی قادر خواهند بودکه مطالعات و عملیات مهندسی زمین شناسی، نفت، محاسبات و طراحی و تلفیق عملیات و اجزاء جانبی، برنامه های اکتشاف وزارت نفت را عهده گیرند و نقش بسزای خود را در عملی کردن و اجرای بهینه برنامه های مطالعاتی و اکتشافی نیز در تلفیق تدارکات و طرح و چگونگی پیاده کردن برنامه های اکتشافی آتی و استراتژیک صنعت نفت کشور ایفا کنند. این نقش و توانایی های فارغ التحصیلان این دوره کارشناسی مهندسی را بطور اجمالی می توان به شرح زیر بیان نمود:
آشنایی با دانش امروز زمین شناسی نفت و انجام مطالعات مربوطه و بهره گیری از نتایج حاصله
انجام آزمایشات و جمع آوری اطلاعات علمی و فنی مربوطه به ناحیه مورد اکتشاف و عملیات اکتشافی
انتخاب و یا تعیین مناسب و روشن اکتشاف و اجرای آن با توجه به وضعیت زمین شناسی و شرایط محیطی و اقلیمی ناحیه مورد نظر
طرح عملیات و تامین تدارکات و تلفیق برنامه های مربوط برای اجرای بهینه عملیات اکتشافی مورد نظر
برآورد فنی و اقتصادی طرح ها و عملیات اکتشاف
مدیریت موثر و صیانت تجهیزات برای مطالعات زمین شناسی، نقشه برداری و عملیات اکتشاف
مدیریت و صیانت از مخازن نفت اکتشافی و اعمال روشهای ازدیاد برداشت از جلوگیری از آلودگی و تخریب محیط زیست ناشی از مطالعات زمین شناسی و عملیات اکتشاف
مهندسی هوا فضا
هوافضا را می توان تجلیگاه آخرین پیشرفتهای علوم و فنون دانست.
اصطلاح هوافضا خود بیان کننده زمینه کاری این رشته است به عبارت دیگر هوافضا علم بررسی حرکت اجسام در جو و خارج از جو است.
زمینه پیدایش علم هوافضا با آرزوی پرواز بشر از گذشته های دور آغاز شده است. یک مهندس هوافضا به تنهائی قادر نخواهد بود که یک محصول هوافضائی مانند هواپیما را به صورت کامل و با تمام جزئیات طراحی کند. یک مهندس هوافضا، محاسبات لازم را انجام داده و در هر مرحله به منظور تأمین اهداف مورد نظر، نیازها و موارد گوناگون را به طور دقیق بیان می کند سپس به منظور تأمین این نیازها و سفارش سایر رشته های و زمینه های علمی و فنی وارد عرصه می شوند.
به دلیل ارتباط تنگاتنگ رشته مهندسی هوافضا با امور نظامی، بخش قابل توجهی از صنعت هوافضا در دست بخش نظامی است.
صنعت هوافضا را می توان در زمره صنایعی در کشور دانست که کار علمی و تحقیقاتی در آنها نسبت به سایر صنایع موجود در کشور به صورت قابل قبولی انجام شده و بین صنعت و دانشگاه نیز ارتباط به نسبت مناسبی برقرار است.
دروس مکانیک، ریاضی، فیزیک از جایگاه ویژه ای برخوردارند. عامل دیگر موفقیت، تسلط بر کامپیوتر و نرم افزارهای مرتبط با رشته هوافضاست.
يك مهندس هوا فضا به تنهائي قادر نخواهد بود كه يك محصول هوا فضائي مانند هواپيما بصورت كامل و با تمام جرئيات طراحي كند و آن را بسازد. به علت پيشرفته بودن فن آوري اين محصولات، همكاري شاخه‌هاي متعددي از علوم و فنون مهندسي در طراحي و ساخت آنها اجتناب ناپذير است و هوا فضا از بهترين دستاوردهاي صنايع متعدد براي پيشبرد اهداف خود استفاده مي‌كند.
يك مهندس هوا فضا، محاسبات و طراحيهاي لازم را انجام داده، در هر مرحله به منظور تامين اهداف مورد نظر، نيازها و موارد گوناگون را بطور دقيق بيان مي‌كند. سپس به منظور تامين نيازها و سفارشها، ساير رشته‌ها و زمينه‌هاي علمي و فني وارد عرصه مي‌شوند.
نقشه برداری
برنامه کاردانی پیوسته نقشه برداری براساس ضوابط آموزشهای علمی کاربردی شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری طراحی و تدوین شده است.
هدف از این برنامه تربیت کاردانی است که دانش و مهارت لازم را در زمینه های نقشه برداری ، مانند: ماهواره ای، کارتوگرافی، ژئودزی، هیدروگرافی را کسب نماید.
امروز علم نقشه برداری به سرعت در حال گسترش می باشد و در حقیقت بدون توجه به آن زیانهای ناشی از سرمایه گذاریهای عظیم در این زمینه و عدم تحقق اهداف لازم را باید تحمل نمود.
با توجه به اینکه در دهه های اخیر، توسعه فراوانی در شاخه های مختلف رشته نقشه برداری بوجود آمده است و همچنین در سرزمین پهناوری مانند ایران که هم به منابع آبی و دریایی وسیع و هم به معادن زیرزمینی فراوانی دسترسی دارد. نیاز شدید به این رشته در کلیه گرایشها بالاخص نقشه برداری عمومی (توپوگرافی) که رشته ای پایه و اساسی می باشد احساس می گردد.
• طول دوره و شکل نظام
مجموع واحدهای دوره کاردانی پیوسته 168 واحد به شرح زیر است:
الف - دروس سه ساله اول مجموعاً معادل 96 واحد دبیرستانی است که هر واحد نظری آن معادل 30 ساعت و هر واحد عملی آن بسته به نوع درس بین 60 تا 90 ساعت، کارآموزی حداکثر 2 واحد است که هر واحد آن معادل 120 ساعت می باشد.
ب - دروس 2 سال آخر شامل 72 واحد دانشگاهی است که 11 واحد آن دروس عمومی مصوب شورای عالی برنامه ریزی است و هر واحد نظری معادل 16 ساعت، هر واحد آزمایشگاهی معادل 32 و هر واحد کارگاهی معادل 48 ساعت می باشد و 2 واحد کارآموزی که هر واحد آن معادل 120 ساعت است. دروس آزمایشگاهی و کارگاهی یک واحدی می تواند تا 48 و 64 ساعت افزایش یابند.
مهندسی برق کنترل
اگر كمي به سمت مبالغه حركت كنيم مي توان به راحتي اين جمله را به زبان آورد كه نياز بشر به برق كمتر از اكسيژن نيست زماني كه سيستم هاي زندگي به سمت برقي شدن حركت كرد و لوازمي كه بدون برق كار مي كرد به دور انداخته شد طبيعي است كه يك چرخ خياطي پيشرفته جايي را ندارد كه بتوان با استفاده از دست آن را حركت داد . اين مقدمه اي كوتاه براي اهميت برق است كه خود شما بهتر از هر كس ديگر درگير اهميت و ارزش حياتي آن هستيد يكي از رشته هايي كه مربوط به صنعت برق است رشته مهندسي برق كنترل است. دوره کارشناسی مهندسی برق یکی از مجموعه های آموزش عالی در زمینه فنی و مهندسی بوده و هدف آن تربیت کارشناس در زمینه طراحی، بهره برداری، نظارت، مدیریت و نگهداری از سیستمهای مربوط به این رشته است. بر همین مبنا دروس دوره ترکیبی از دروس عمومی، پایه و اصلی و دوره تخصصی در هر یک از زمینه های الکترونیک، مخابرات، قدرت کنترل و مهندسی پزشکی «بیوالکتریک» می باشد.
فارغ التحصیلان این دوره آمادگی و مهارتهای زیر را به دست خواهند آورند.
مهارت کافی در شناخت، نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهره برداری سیستمها و کنترل و اجرای پروژه ها در گرایش مربوطه
شناسایی تکنولوژی های جدید و ارزیابی آنها به منظور کاربرد در طرح و توسعه و نوآوری
شرکت در پروژه های صنعتی، تحقیقاتی و بررسیهای فنی در زمینه گرایش تخصصی
کسب توانایی های لازم جهت تجزیه و تحلیل سیستمها و طراحی آنها
تهیه گزارش فنی
ضرورت و اهمیت:
تربیت کارشناسان مهندسی برق با توجه به موارد زیر روشن است:
تنوع سیستمهای برقی موجود در کارخانجات، مراکز صنعتی، واحدهای خدماتی
استفاده گسترده از سیستمهای برقی در ارتقاء کیفی و توسعه کمی توانایی بشر در جهت بکارگیری هر چه بیشتر منابع و استعدادهای طبیعی به منظور پیشبرد بشر در تمامی زمینه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی ضرورت و اهمیت این رشته را مشخص می سازد.
مهندسی پليمر
با پيشرفت علم و تكنولوژي، بشر به دنبال مواد و وسايلي مي‌گشت تا بتواند توسط آنها كارايي و كيفيت اشياي ساخته دست خود را افزايش دهد. همچنين بشر به دنبال آن بود كه بتواند موادي بسازد تا توسط آنها، اشيايي با كيفيت مورد نظر خود تهيه كند. به عنوان مثال، بدنه هواپيما بايد علاوه بر مقاومت در برابر نيروهاي وارد، از جنسي سبك ساخته شود تا هواپيما بتواند به آساني به هوا بلند شود. در ابتدا بدنه هواپيماها را از فلز آلومينيم كه نسبت به ساير فلزات سبكتر است، مي‌ساختند، ليكن با پيدايش مواد پليمري به تدريج اين مواد جايگزين فلز آلومينيم شدند.
مثال ديگر در اين زمينه، يكي از مشكلات عمده‌اي است كه اكثر افراد عينكي با آن روبرو هستند، افتادن و در پي آن، شكستن عدسي عينك كه در نتيجه آن، افراد هزينه زيادي را متحمل مي‌شوند. اگر بتوان عدسي عينك را از ماده‌اي ساخت كه علاوه بر شفافيت و عملكرد مناسب، در مقابل ضربه نيز مقاوم باشد، مشكل اين افراد نيز حل خواهد شد.. لنزهاي چشمي كه به تازگي وارد بازار شده‌اند، اين قابليت را دارا هستند. اين لنزها از جنس مواد پليمري هستند. يكي از مشكلات عمده‌اي كه اكثر انسانها با آن روبرو هستند، خرابي دندان و نيز ترميم داندانهاي فاسد يا جايگزيني آنها با دندانهاي مصنوعي است. تا چند سال پيش، دندانهاي خراب فقط با استفاده از فلزات آلياژي نقره‌اي رنگي به نام آمالگام تعمير مي‌شد. اين مواد علاوه بر رنگ ناموزون نسبت به ساير دندانها، بخوبي به دندان نمي‌چسبيد و پس از مدتي جدا شده، داخل دندان خالي مي‌شد. همچنين حرارت را به خوبي از خود عبور داده، گاهي هنگام خوردن و آشاميدن غذاهاي سرد و گرم، فرد دچار دندان درد مي‌گرديد. دندانهاي مصنوعي نيز از چيني ساخته مي‌شوند كه در برابر ضربه مقاوم نبوده، سريعا مي‌شكنند. براي رفع عيوب فوق به تازگي از موادي استفاده ميشود كه علاوه برداشتن رنگ سفيد و مناسب، در برابر سايش و ضربه نيز مقاوم بوده، بخوبي به دندان مي‌چسبند و مانند عايق حرارتي، گرما و سرما را از خود عبور نمي‌دهند. اين مواد كه از جنس پليمر ساخته شده‌اند، آكريليك و كامپوزيت نام دارند.
مشاغلی که دانشجویان این مجموعهپس از پایان دوره می توانند احراز نمایند عبارت است از مهندسی اجراء در کارخانجات تهیه مواد واسطه کارخانجات تهیه مواد رنگرزی و مواد رنگی کارخانجات رنگ کردن و چاپ و تکمیل و منسوجات، جیر و چرم و پوست، مواد غذایی و بهداشتی، پلاستیک، الیاف مصنوعی، کاشی و سرامیک، پوشش سطوح و غیره.
مديريت
به دلايل گوناگون نمی توان واژه مديريت را به سادگی تعريف کرد. از اين دلايل می توان به گستردگی دامنه مديريت و ماهيت پويای آن اشاره کرد. مديريت فرايند برنامه ريزی، تشکيلات، فرماندهی، هدايت و نظارت بر تلاش های اعضای سازمان و استفاده از ديگر منابع سازمانی جهت دستيابی به اهداف سازمانی است.
مديريت امروز مجموعه ای از علوم گوناگون همانند اقتصاد، جامعه شناسی، روان شناسی، رياضيات، آمار و ... است که هدفش افزايش بهره وری، کارائی و اثربخشی سازمانی است.
بکارگيری اصول مديريت از مؤسسه ای به مؤسسه ديگر يا حتی از موقعيتی به موقعيت ديگر، متفاوت است.
دانش مديريت اولين بار به شکل علمی و امروزی در اواخر قرن نوزدهم ميلادی توسط فردی به نام فردريک ونسلوتيلور مطرح شده. مديريت را برخی هنر و برخی نيز علم دانسته اند و برخی نيز ترکيبی از اين دو، اما آنچه مهم است نقش و جايگاه بسيار مهم مديريت در دنيای امروز است.
ضرايب دروس دبيرستانی مربوط به سه گرايش نامبرده در آزمون ورودی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی عبارتند از:
ضريب 4 برای درس رياضی، ضريب 2 برای دروس اقتصاد و ادبيات فارسی، ضريب 1 برای دروس زبان عربی، تاريخ و جغرافيا، علوم اجتماعی، فلسفه و منطق و روانشناسی.
داشتن قدرت رهبری، اعتماد به نفس، روابط اجتماعی خوب، توان تجزيه و تحليل خوب و قدرت بيان قوی از عوامل مهم موفقيت در اين رشته است. همچنين تسلط به دروس رياضی و آمار با توجه به کاربرد وسيع آنها در مديريت الزامی است.
بديهي است كه در هر سازمان يا نهاد ، كه افرادي خاص اهداف مشخصي را دنبال مي كنند ، مهمترين ركن موفقيت آن سازمان يا نهاد ، توانمندي مدير آن سازمان در استفاده بهينه از حداقل امكانات جهت بهره برداري بهتر براي نيل به اهداف مي باشد.
بارها از زبان اطرافيانتان در مورد مديران نالايق و كارمندان لايق آنها مطالب ريز و درشتي شنيده ايد. آنچه ما مي دانيم چيزي فراتر از اطلاعات شما نيست ، فقط يادآوري اين نكته مهم است كه در كشور ما افراد هستند كه براي مجموعه تصميم مي گيرند نه يك سيستم از قبل تعريف شده.
بازار كار اين رشته در صورت موافقت مقام مافوق مي تواند در بدنه عظيم الجثه دولت و بخش خصوصي باشد.
علوم اقتصادی
در جهان امروز اقتصاد همه چيز را تحت الشعاع خود قرار داده است . در بسياري از مسائل اقتصاد حرف اول را مي زند به جهت همين اهميت است كه گرايش هايي كه در رشته هاي اقتصادي وجود دارد بخش عظيمي از شئونات زندگي را به خود اختصاص داده است. قبل از توضيح اين رشته به تعريفي از فعاليتهاي اقتصادي براي شما بپردازيم تا بفهميم که علوم اقتصادي چه وظيفه‌اي به عهده دارد. فعاليت اقتصادي مجموعه تلاش‌هايي است که بشر براي رفع نيازهايش از طريق بهره‌برداري و استفاده از منابع طبيعي در اختيارش انجام مي‌دهد. بشر در طول حيات خود سعي کرده با تلاش مستمر با شناخت طبيعت و کشف قوانين حاکم بر آن، قواي طبيعي را به استخدادم خود گرفته و از آنها براي بالابردن سطح زندگي خويش استفاده نمايد.
علم اقتصاد علم ارائه بهترين راههاست براي بهره‌برداري از منابع محدود مادي و در نتيجه بالا رفتن سطح زندگي مردم. در واقع ارائه بهترين شکل استفاده از منابع و امکانات به عهده علم اقتصاد است بنابراين مي‌توان بطور خلاصه گفت که انسان تلاش ميکند از منابع محدود و فناپذير در مدت زماني طولاني‌تر استفاده کند.
انديشه اقتصادي در روزگار ما دچار تحولاتي به درازاي عمر انسان شده است تعاريف علوم اقتصادي در جوامع پيشرفته و توسعه يافته آنقدر عميق گشته که وسعت و عمق ان باعث بوجود آمدن کرسي‌هاي متعدد درسي و تاسيس مراکز علمي متعدد و پيشرفتهاي شده است.
اقتصاد يک علم اجتماعي است که به وسيله آن نيازهاي مادي (آموزش، خوراک، پوشاک، مسکن، و اشتغال) و نيازهاي عمومي را سازمان مي‌دهد. داشتن پايه قوي در زمينه مسائل اقتصادي و هوش آماري و رياضي بالا از عوامل موفقيت در اين رشته است. ضريب درس رياضي 4 و ضريب درس تاريخ و جغرافي 3 مي‌باشد. به هر حال علوم اقتصادي جذابيت‌هاي خود را داراست و امکان ادامه تحصيل در حد دکتري نيز وجود دارد.
فارغ التحصيلان دوره كارشناسيعلوم اقتصادي از سطحي از مهارتها و توانمنديها برخوردار مي شوند كه قادر به تجربه و تحليل مسائل اقتصادي در زمينه‌هاي صنعتي، كشاورزي، بازرگاني و خدمات در سطح كارشناسي شوند.
همچنين آمادگي مشاركت و همكاري در ارائه خدمات برنامه‌ريزي ، ارزيابي و پيش بيني و مشاوره در زمينه‌هاي مختلف اقتصادي را دارا بوده، صلاحيت احراز مشاغل كارشناسي در مؤسسات دولتي و غير دولتي را نيز خواهند داشت.
حسابداری
تغییرات سریع جامعه امروزی، حسابداری یا «زبان تجارت» را که در ثبت و تجزیه و تحلیل اطلاعات و تحلیل اطلاعات اساسی اقتصادی در مؤسسات مختلف مورد استفاده می باشد، بسیار پیچیده کرده است. تصمیم گیری صحیح و دقیق بر مبنای اطلاعات قابل اعتماد برای توزیع مطلوب ثروت و استفاده از منابع کمیاب ملی بسیار ضروری به نظر می رسد. بنابراین حسابداری نقش مهمی را در سیستم اقتصادی و اجتماعی هر جامعه ای ایفا می کند. در دنیای متغیر بازرگانی و صنعتی، نقش حسابداری عملاً و به تدریج تکامل پیدا کرده است. و علاوه بر وظیفه کنترل که نتیجه بسیار طبیعی کار حسابداری است، در مؤسسات اقتصادی با برنامه ریزی بازرگانی و پیش بینی های اقتصادی نیز نقش مهمی را بر عهده گرفته است.
وظایف مدیریت در موسسات اقتصادی با برنامه ریزی شروع و با کنترل و نظارت خاتمه پیدا می کند. برنامه ریزی و کنترل موجب می شود که منابع و نیروهای انسانی بطور هماهنگ در طرق سودمند جامعه بکار افتد و حداکثر کارائی حاصل شود.
سیستم حسابداری نقش موثری در برنامه ریزی و کنترل عملیات موسسات اقتصادی ایفا می کند. حسابداری نه تنها اطلاعاتی را که مبنای تنظیم طرحها و برنامه هاست در اختیار مدیریت قرار می دهد، بلکه اطلاعات لازم در مورد چگونگی اجرای عملیات را نیز مورد ارزیابی قرار می دهد و علت عدم کارائی را کشف می کند و در هر مورد تصمیمات مقتضی اتخاذ می نماید.
ضرایب دروس دبیرستان مربوط به این رشته در آزمون سراسری دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور عبارتند از: ضریب 4 برای درس ریاضی، ضریب 2 برای درس اقتصاد، ضریب 2 برای ادبیات فارسی، ضریب 1 برای درس زبان عربی، ضریب 1 برای تاریخ و جغرافیا، ضریب 1 برای درس علوم اجتماعی، ضریب 1 برای درس فلسفه و منطق و ضریب 1 برای درس روانشناسی.
علاقه به مسائل مالی و حسابداری و داشتن پایه قوی در ریاضیات و صبر و حوصله کافی می تواند از عوامل مهم موفقیت در این رشته باشد.
فارغ التحصيلان دوره كارشناسي حسابداري قادرند در امور زير منشأ خدمات باشند:
انجام كليه امور حسابداري در موسسات بازرگاني، بانكها و واحدهاي توليدي و صنعتي.
تصدي كليه امور حسابداري در موسسات حسابرسي.
اشتغال به حرفه حسابرسي در موسسات حسابرسي.
طرح و اجراي سيستمهاي مديريت مالي در مؤسسات بازرگاني، صنعتي و خدماتي.
پزشکی
مطلب قابل بيان در خصوص رشته پزشکی، طول دوره اين رشته است. پشتکار درونی و حقيقی عامل موفقيت و حفظ نشاط در سپری کردن اين رشته با ارزش هست، تأمل و دقت در انتخاب اين رشته جايگاه ويژه ای دارد که با انتخاب آگاهانه می توان به وظايف سنگين اين انتخاب به خوبی عمل کرد و در پايان سرافراز و پيروز به درجه دکتری رسيد.
نظام آموزش پزشکی عمومی شامل 5 دوره است:
علوم پايه
فيزيوپاتولوژی
کارآموزی بالينی
کارورزی بالينی
کارورزی
دوره علوم پايه: اين دوره ضمن آشنانمودن دانشجويان با مباحث پايه، آمادگی لازم را برای يادگيری علوم بالينی در آنان بوجود می آورد. طول اين دوره 5 نيم سال است.
دوره فيزيوپاتولوژی: آگاهی از مبانی فيزيولوژيک، شناخت مکانيزم بيماريها و عوامل موثر در آنها نشانه های بيماريها و تشخيص و درمان آنها مطالبی است که شما می توانيد آنها را فرا بگيريد. طول این دوره 6 ماه است.
کارآموزی بالينی: شناخت آثار و علائم بيماريها از ديدگاه بالينی و آزمايشگاهی و بدست آوردن توانائی های لازم در به کار بردن انديشه، استدلال و نتيجه گيری سريع در طراحی عمليات پيشگيری و درمان است. طول اين دوره 20 ماه است.
کارورزی بالينی: پرورش مهارت ها، تقويت قدرت تصميم گيری در مقابل با مسائل بهداشتی و درمانی و قبول مسئوليت در مقابل اقدام لازم هدف های اين دوره مهم است. طول اين دوره 18 ماه است
- کارورزی: اين دوره کنکور کارروزی دارد که کلياتی از دروس 4 دوره قبل می باشد.
فارغ التحصيلان ملزم به خدمت در مناطق محروم کشور هستند.
رشته پزشکي با همه سختي هايي که يک دانشجو در راه آن متحمل مي شود متأسفانه در بازار کار خود دچار مشکلات فراواني شده که بعضي مطالب نگران کننده آن در حد حرفهاي معمولي مردم کوچه بازار درآمده ولي واقعيت هر رشته- جداي از مديريت توانمندي که جهت جذب فارغ التحصيلان دانشگاه ها لازم است- اين است که دانشجوي باانگيزه و داراي پشتکار، کار شايسته خود را مي يابد.
بازار کار رشته پزشکي از منزل شخصي پزشکان شروع و تا بيمارستانها، کلينيک ها، درمانگاه ها، اورژانس ها و کليه مراکز درماني در بخش هاي دولتي و خصوصي، ورزشگاه ها و غيره گسترش مي يابد و در صورت بضاعت و توانائي مالي امکان تأسيس مطب را نيز مي توان يکي از بخش هايي دانست که پزشک اشتغال خود را فراهم مي کند.
داروسازي
رشته داروسازي سرحلقه درمان همه بيماراني است كه چشم اميد به داروهاي مؤثر، كم ضرر و پر اثر دوخته‌اند. ابزار مداوا كه دارو بخشي از آن است، نقش خود را به خوبي ايفا مي‌كند و رشته داروسازي همان علمي است كه در ساخت و توليد دارو و دادن اطلاعات داروئي خدمات ارزنده‌اي را ارائه مي‌دهد.داروسازي با علوم زيست‌شناسي، بيوشيمي و علوم پايه پزشكي ارتباط وسيعي دارد. آموزش دوره دكتري داروسازي در ايران پيوسته است و پس از طي دوره 8 ساله به دانشجويان، درجه دكتراي عمومي داروسازي اعطا ميشود.
دارو سازي اجتماعي
الف) داروخانه‌هاي سطح شهر: اكثريت (بيش از 85 %) فارغ التحصيلان اين رشته جذب داروخانه‌ها مي‌شوند و در اين مراكز به ارائه خدمات زير مي‌پردازند:
خدمات داروئي مانند بررسي نسخه‌ها، اطمينان از تجويز مناسب داروها و در مواردي هم تجويز برخي از داروها.
ساخت داروهاي تركيبي.
عرضه داروهاي توليدي كارخانجات داروئي.
ارائه‌ي اطلاعات داروئي نظير راهنمائي‌هاي لازم در مورد نحوه مصرف، عوارض جانبي، تداخلات داروئي و...
ب) داروخانه هاي بيمارستان: علاوه بر ارائه خدمات فوق، خدمات ديگري نظير موارد زير ارائه مي گيرد:
- تدوين فهرست داروئي بيمارستان، كنترل و نظارت بر نحوه مصرف دارو به وسيله بيمار، تهيه شرح حال و تشكيل پرونده داروئي براي بيماران بستري شده و پيگيري امر دارو و درمان بيمار.
داروسازي صنعتي:
در بخشهاي مختلف تهيه، ساخت، كنترل كيفيت، نگهداري، مديريت و واحد تحقيقات كارخانه هاي داروسازي، وجود و فعاليت داروسازان ضروري است و هم اكنون عده‌اي از داروسازان در اين بخش مشغول بكار و فعاليت هستند.
مراكز دانشگاهي:
دارندگان مدرك دكتري عمومي مي‌توانند پس از گذراندن امتحان دستياري در مراكز پيش دانشگاهي به عنوان دستيار(رزيدنت) مشغول به ادامه تحصيل و سپس جذب دانشگاهها، مراكز تحقيقاتي و صنعت شوند.
ساير مراكز:
فارغ التحصيلان اين رشته مي‌توانند با مراكزي مانند مؤسسات آموزشي ـ پژوهشي دولتي ( مؤسسه رازي ـ انستيتو پاستور و...) مراكز تحقيقات داروئي به عنوان دكتر دارو سازي همكاري نمايند. ضمنا تعدادي از داروسازان نيز جذب شركتهاي پخش‌و توزيع دارو مي‌گردند.
بطور كلي تدوين سياستهاي كلان مربوط به حرفه داروسازي چه در مورد كارخانجات، چه در مورد ورود داروها و مواد اوليه داروئي و چه در مورد توزيع دارو و ارائه خدمات داروها در داروخانه‌ها، به عهده معاونت دارو و غذا در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. مسائل صنفي داروسازان نيز به عهدة انجمن داروسازان ايران است. اما امور مربوط به آموزش داروسازي بر عهده دبيرخانه شوراي آموزش داروسازي و تخصصي (وزارت بهداشت و آموزش پزشكي) مي‌باشد.
دندانپزشكي
رشته دندانپزشكي هدفش از تربيت دانشجو پيشگيري و درمان بيماريهاي دهان و دندان و تامين بهداشتي عمومي دهان و دندان است.
علاوه بر اين رشته، دو رشته ديگر نيز وجود دارد كه ارتباط نزديكي با اين رشته‌ها دارند: پرستاري دندانپزشكي و پروتز‌هاي دنداني.
پرستاري دندانپزشكي در مقطع كارداني ارائه ميشود و فقط خانم‌ها در آن پذيرفته مي‌شوند. دانشجويان در اين رشته در طول دوره تحصيل با اصول و كليات مربوط به دندانپزشكي آشنا شده ، در پايان دوره تحصيل مي توانند به عنوان دستيار در مطب هاي دندانپزشكي مشغول كار شوند.
پروتز‌هاي دنداني نيز در مقطع كارداني ارائه ميشود. دانشجويان در اين رشته‌ها در طول دوره تحصيل با روش ساخت انواع دندانهاي مصنوعي آشنا مي‌شوند و در مطب دندانپزشكان به عنوان دستيار مشغول كار مي‌شوند ضمن اينكه مي‌توانند مجوز لابراتوار دندانسازي نيز دريافت كنند.
طول دوره تحصيل رشته دكتري دندانپزشكي حداقل 5/5 و حداكثر 8 سال است دانشجويان اين رشته مقطع خود را در دو بخش سپري مي‌كنند. مقطع قبل از علوم پايه و مقطع بعد از علوم پايه. يعني پس از ورود و سپري كردن دروس پايه عمومي در مدت 2 سال، براي ورود به دوره نيمه تخصصي و تخصصي بايد در امتحان جامع علوم پايه كه هر سال از سوي وزارت بهداشت برگزار ميشود شركت و نمره قبولي دريافت كرد در حال حاضر حدود 14 دانشگاه براي دوره دكتراي حرفهاي دانشجو مي‌پذيرند.
ضريب دروس زيست 4 ، فيزيك 2 و شيمي 3 براي اين رشته در نظر گرفته شده است.
امروزه بيماريهاي مربوط به دهان و دندان يکي از بيماريهاي شايع در جامعه است. به همين دليل زمينۀ کاري دندانپزشکان، گسترش فراواني يافته است. نياز روز افزون جامعه به اين رشته باعث شده که هر روز توجه بيشتري به اين رشته و ايجاد زمينه کاري مناسب براي آن انجام پذيرد. فارغ‌التحصيلان اين رشته علاوه بر کار در بخش دولتي مثل بيمارستانها، درمانگاهها و مراکز بهداشتي و درماني مي‌توانند پس از انجام خدمات قانوني به کار در بخش خصوصي نيز مشغول شوند، به عبارتي مي‌توانند در کلينيکها و يا مطب‌هاي شخصي فعاليت کنند.
رادیولوژی
همانطور كه مي دانيد كمتر خانواده اي را مي توان يافت كه به بخش راديولوژي مراكز درماني مراجعه نكرده باشد. رشته راديولوژي يا همان پرتو‌شناسي علم توضيح و تفسير يافته‌هاي راديوگرافيك در ارتباط با علائم و نشانه‌هاي كلينيكي بيمار است.
راحت‌تر آن همان اشعهx است كه در موقع شكستگي پا يا دست يا... ، خودتان از نزديك آن را لمس كرده‌ايد. در حال حاضر اين رشته در كنكور سراسري ابتدا در مقطع كارداني عرضه ميشود و سپس مي‌توان از سطح ليسانس تا دكتري ادامه تحصيل داد. جزء شرائط اوليه انتخاب اين رشته ، آمادگي كافي جسمي و روحي و موفقيت در دروس فيزيك، فيزيولوژي، آناتومي مي‌باشد.
فارغ‌التحصيلان اين رشته در مؤسسات تصويرنگار راديولوژي، ايزوتوپ، اسكن، سي تي اسكن، MRI
و همچنين در بيمارستانها، در بخش فوق‌الذكر، فعاليت مي‌كنند.
گروهي از فارغ‌التحصيلان نيز به عنوان بازرسين كار با اشعه ايكس، در سازمان انرژي اتمي و در دانشگاههاي علوم پزشكي در سطح كشور مشغول بكار هستند. به‌طور كلي يك كاردان راديولوژي وظايف زير را به عهده دارد:- آماده سازي دستگاههاي مختلف راديوگرافي.
انجام راديوگرافي براساس تكنيكهاي مربوط (وضعيت دادن به بيمار(انجام راديوگرافي با ماده حاجب زير نظر متخصص راديولوژي.
ظهور و ثبت كليشه‌هاي راديوگرافي.
كنترل حسن انجام راديوگرافي انجام شده.
بايگاني و حفاظت عكسهاي راديولوژي بر طبق استانداردها.
رعايت كليه استانداردها به منظور حفاظت بيمار و متصدي راديوگرافي.
فارغ‌التحصيلان دوره كارشناسي اين رشته با توجه به آموزش روشهاي پيشرفته و تخصصي قادرند با همكاري متخصص راديولوژي، امر تخصصي راديولوژي را انجام دهند. همچنين قادرند در بخشهاي راديوتراپي و
پزشكي هسته‌اي نيز خدمات درماني و تشخيص را زير نظر متخصصين انجام دهند.
علوم آزمايشگاهي
وظيفه اصلي رشته علوم آزمايشگاهي شناخت علل ايجاد بيماريهاي مختلف و عوامل ايجاد كننده آنها مي‌باشد. ابزاري كه در تشخيص و درمان بيماريهاي مختلف بكار مي‌رود تحت عنوان پاراكلينيك مي‌باشد كه مي‌توان به رشته‌هايي از قبيل راديولوژي، رشته‌هاي توانبخشي و پرستاري اشاره كرد.
در اين رشته مي‌توان به نكته مهمّي اشاره كرد و آن آزمايشگاههاي مجهز است كه طي سال‌هاي اخير توسط بخش دولتي و خصوصي گسترش يافته و زمينه مناسبي را براي اشتغال در اين رشته فراهم نموده در حال حاضر اين رشته در دو مقطع كارداني و كارشناسي ناپيوسته در اغلب دانشگاههاي علوم پزشكي كشور دانشجو مي‌پذيرد.
در پايان قابل ذكر است كه اين رشته به دليل نياز به امكانات و وسائل، يكي از رشته‌هاي پرهزينه است. البته در دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور، اغلب وسائل و امكانات در اختيار دانشجويان قرار مي‌گيرد.
كار و تحصيل در اين رشته به دليل خطر بالاي آلودگي محيط آزمايشگاهها نيازمند توجه و دقت بالائي است.
از آنجا كه مهمترين محل اشتغال فارغ‌التحصيلان اين رشته، آزمايشگاههاي تشخيص طبي است، به معرفي بخشهاي مختلف يك آزمايشگاه تشخيص طبي پرداخته ميشود.
بخشهاي موجود در يك آزمايشگاه تشخيص طبي عبارتند از:
بخش پذيرش و جواب دهي.
بخش نمونه برداري.
بخش بيوشيمي.
بخش هماتولوژي و بانك خون.
بخش ميكروب شناسي و قارچ شناسي.
بخش انگل شناسي و ادرار.
بخش هورمون شناسي.
بخش سم شناسي و گاز‌هاي خوني.
بخش پاتولوژي و ستيولوژي.
بخش ايمونولوژي.
درباره تأسيس آزمايشگاه تشخيص پزشكي گفتني است كه درحال حاضر بر اساس مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، كساني حق تأسيس آزمايشگاه تشخيص پزشكي دارند كه در يكي از رشته‌هاي پاتولوژي يا علوم آزمايشگاهي داراي درجه دكتراي حرفهاي باشند.
كساني كه داراي تخصص پاتولوژي هستند افرادي هستند كه داراي درجه دكتراي حرفهاي پزشكي هستند و افراد ديگر كه داراي درجه دكتراي حرفهاي علوم آزمايشگاهي يا آزمايشگاه باليني هستند، افرادي هستند كه در گذشته در رشته‌هاي مختلف پزشكي مثل باكتري شناسي، بيهوشي و. . . تحصيل كرده‌اند و اكنون تحصيلاتي در حد دكتري دارند و يا كساني هستند كه در گذشته در رشته علوم آزمايشگاهي مدرك دكتراي حرفهاي گرفته‌اند.
اين رشته از نظر كاربرد و بازاركار، يكي از رشته‌هاي خوب گروه پزشكي است. زيرا با توجه به توسعه و اهميت امر بهداشت و زمينه مناسب كاري، اغلب فارغ‌التحصيلان اين رشته به راحتي وارد بازاركار مي‌شوند.
فيزيوتراپی
بسياري از حوادث باعث مي شوند كه اندام حركتي انسان از حركت بايستند گرچه اين ايستايي موقت باشد اما آسيب هاي آن دراز مدت و در برخي اوقات بهبودي كامل حاصل نمي شود نبايد از نظر دورداشت كه حركت براي بعضي از اندام ها مانند دست و پا همانند اكسيژن ضروري و حياتي است كاري كه فيزيوتراپ انجام مي دهد به جريان انداختن حركاتي است كه بنابر اتفاق دچار آسيب شده اند فيزوتراپ با انجام حركاتي كه مبناي علمي دارد و استفاده از ابزاري كه جريان حركت را تسهيل مي نمايد به خدمت رساني مي پردازد در واقع فيزيوتراپ فردي است با قابليتهاي فردي بالا چه از نظر جسمي، چه از نظر روحي. چرا؟ چون فيزيوتراپ كسي است كه توان دوباره‌اي را به شخص بيمار مي‌بخشد.داشتن حوصله و عشق و علاقه به كار تنها راه ادامه تحصيل يا انتخاب اين رشته است.
طول دوره كارشناسي 4در اين رشته سال مي‌باشد. استفاده از كره، نور، الكتريسيته، آب، ليزر و حركات مكانيكي ابزار يك فيزيوتراپ است. اين رشته نحوه استفاده از اين ابزار را براي بهبود بيمار آموزش مي‌دهد.
فارغ التحصيلان اين رشته افزون بر كار در بيمارستانها، مي‌توانند در مراكز سازمان بهزيستي، هلال احمر و نيز سازمانهايي كه از نظر كار اجرايي در ارتباط با توانبخشي هستند، مشغول بكار شوند. همچنين مي‌توانند با تاسيس مطب و مراكز توانبخشي خصوصي به ارائه خدمات بپردازد.